Dokuz Eylül Üniversitesi Tıp fakültesi Tıbbi Onkoloji Bilim Dalı tarafından intravenöz port kateter yerleştirilen olguların retrospektif değerlendirilmesi

Abstract

Uzun süreli venöz erişim araçları olan intravenöz port kateterler kemoterapi, kan ürünleri, total parenteral besleme, antibiyotikler ve diğer intravenöz tedavilerin ve kan örneklemelerinin yapılması konusunda oldukça yaygınlaşmış ve çoğu merkezde uygulamanın önemli bir parçası haline gelmiştir. Tıbbi Onkoloji bilim dalı tarafından intravenöz port kateterler yerleştirme uygulaması ilk kez hastanemiz Onkoloji Bilim Dalı tarafından yapılmıştır. Biz, hastalarımıza perkutan yöntemi kullanarak sıklıkla sağ juguler veni kullanarak intravenöz port kateterler yerleştirme işlemini gerçekleştirdik. Bu çalışmadaki amacımız, Ağustos 2004 ile Kasım 2010 tarihleri arasında tarafımızca port takılan toplam 2179 onkoloji hastasının değerlendirmesini yapmaktı. Bu amaçla DEUTF Tıbbi Onkoloji bölümüne başvuran tüm hastalara ait dosyalar ve kayıtlar retrospektif olarak incelenerek Ağustos 2004 ile Kasım 2010 tarihleri arasında Tıbbi Onkoloji bölümünce intravenöz port kateter takılmış olan hastalar tespit edildi. Diğer bölümler tarafından intravenöz port kateterler takılan hastalar ve intraperitoneal port takılan hastalar dahil edilmedi. Yaş, cinsiyet, primer hastalık tanısı, bir hastaya uygulanan toplam port kateter sayısı, port kateterin uygulandığı venler, port takılma ve çıkartılma tarihleri ve akut ve kronik komplikasyonlar kaydedildi ve tüm bu veriler Excel'e aktarıldı. Yukarda listesi verilen hasta verileri SPSS aracılığıyla analiz edildi. Hastalarla ilgili tanımlayıcı istatistikler elde edildi. 2179 hastaya intravenöz port kateter takılma işlemi uygulandı. Bunlardan 2017 hastaya bir kez intravenöz port kateter takılırken 145'ine 2 kez, 14'üne 3 kez ve 3 hastaya 4 kez intravenöz port kateter takıldı. 145 hastaya 1 kez, 14 hastaya 2 kez ve 3 hastaya 4 kez olmak üzere toplam 286 port çıkarma işlemi uygulandı. İntravenöz port kateterlerin tamamı perkutan yöntemle takıldı. 2055 (%94,3) hastada juguler vene, 90 (%4,1) femoral ve 34(%1,6)'i subklavyen vene intravenöz port takıldı. Hastalarımızın 2167 (%99,4)'sinde akut komplikasyon görülmezken 12 hastada akut komplikasyon gerçekleşti: 9(%0.04) hastada pnomotoraks; 2 (%0,009) hastada hematom ve 1 (%0,0046)'inde girişime bağlı akut atriyal fibrilasyon atağı komplikasyonları oldu. Kronik komplikasyonlara bakıldığında 19 (%0,87) lokal port enfeksiyonu; 19 (%0,87) port tıkanması; 15 (%0,68) derin ven trombozu; 11 (%0,50)port çıkması veya kopması; 10 (%0,45) kateterle ilişkili kan damarı enfeksiyonu; 2 (%0,09) cilt nekrozu; 1 (%0,045)'inin port sıkışması(pinch-off sendromu); 1 (%0,045) rezervuar giriş yarası olduğu saptandı. İntravenöz port kateteri çıkarılan hastalara baktığımızda 286 port çıkarma işleminin 213 (%74,4)'sının tedavi bitimi; 19 (%6,6)'unun port tıkanması; 15 (%5,2)'inin derin ven trombozu; 14 (%4,8)'ünün lokal port enfeksiyonu; 11 (%3,8)'inin port çıkması veya kopması; 10 (%3,4)'unun kateterle ilişkili kan damarı enfeksiyonu; 2 (%0,6)'sinin cilt nekrozu; 1 (%0,3)'inin port sıkışması(pinch-off sendromu); 1 (%0,3)'inin rezervuar giriş yarası nedeniyle çıkarıldığı görüldü. Sonuç olarak port komplikasyon oranlarımızın literatürden daha düşük olarak saptandığı ve Tıbbi Onkoloji B.D. tarafından da port takılabileceği görüldü.  İntravenous port catheter as long term venous access device is grown up about application of chemoterapy, blood products, totally parenteral nutrition, antibiotics and other intravenous treatments and sampling the blood. İt's important part of treatment in many center. İt is first time to insertion of intravenous port catheter by medical oncologist in our department. We inserted the intravenous port catheter by percutanously technique via right jugular vein. İn this study, we aimed to evaluate 2179 oncology patients inserted intravenous port catheter by us between August 2004 to November 2010. For this purpose, files and records of all patients who vizited DEUTF Medical Oncology Department are searched retrospectively, and detected patient who inserted intravenous port catheter by medical oncologist between August 2004 to November 2010. We excluded patient who inserted peritoneal port catheter and who inserted by another depatment. Age, gender, primary disease, totally port catheter number inserted to one patient, vein which insert port catheter, date which insert and removed port catheter, acute and chronic complications are recorded. All data are loaded the Excel. Patients's data are analized by SPSS programe. Descriptive statistics related patients are obtained. We performed intravenous port catheter insertion to 2179 patients. İntravenous port catheter is inserted once to 2017 patients, twice to 145 patients, 3 times to 14 patients and 4 times to 3 patients of them. Ports are removed once from 145 patients, twice from 14 patients, 3 times from 14 patients and 4 times from 3 patients of them. All intravenous port catheters are inserted by percutaneus technique. İntravenous port catheters are inserted to jugular vein in 2055 (94.3%) patients, to femoral vein in 90 (4.1%) patients and to subclavian vein in 34 (1.6%) patients. While the 2167 (99.4%) patients don't have the acute complication, 12 patients had: pneumothorax in 9 (0.04%) patients, hematoma in 2 (0.009%) patients and AF in 1 (0.0046%) patient. When we looked chronic complications, we found 19(0.87%) locally port infection, 19(0.087%)port occlusion, 15 (0.68%) deep vein tromboses, 11 (0.50%)port dislocation, 10 (0.45%) Catheter related blood stream infection, 2 (0.09%) skin necroses, 1 (0.045%) pinch-off syndrome, 1 (0.045%) reservoir entrance wound. Between patients who are removed the port catheter, we determined 213(74.4%) finish of treatment, 19 (6.6%) port occlusion, 15 (5.2%) deep vein thromboses, 14 (4.8%) locally port infection, 11 (0.50%)port dislocation, 10 (0.45%) Catheter related blood stream infection, 2 (0.09%) skin necroses, 1 (0.045%) pinch-off syndrome, 1 (0.045%) reservoir entrance wound of 286 port discharge procedures. İn Conclusion, our intravenous port complications were determined lower than literature, and this study showed that Medical oncologists can insert intravenous port.