Demir sükroz ve demir dekstran'ın sıçanlarda periferik kanda lenfosit dağılım ve işlevleri üzerine olan etkilerinin karşılaştırılması

Abstract

Son dönem böbrek yetmezliğinde (SDBY) immün sistem bozuklukları geliştiği ve bunun sonucunda enfeksiyonlara yatkınlığın arttığı bilinmektedir. Hemodiyaliz (HD) hastalarındaki ölümlerin yaklaşık %16'sı enfeksiyonlara bağlı gelişir ve kalp damar hastalıklarından sonra en sık ikinci ölüm nedenidir. SDBY'li hastalarda aneminin tedavisinde sıkça kullanılan demirin enfeksiyona yatkınlığı arttıran nedenlerden biri olduğu bildirilmektedir. Demirin hem doğal bağışıklık sistemi hem de edinsel bağışıklık sistemi üzerine olumsuz etkileri olduğunu bildiren çalışmalar vardır. Demir yüklemesinin nötrofillerin kemotaksisini, fagositoz ve hücre içi öldürme kapasitesini azalttığı ve makrofaj işlev neden olduğu bildirilmiştir. Ayrıca demir kullanımı yardımcı T lenfositlerin (CD4+) sayısını azaltarak, baskılayıcı T lenfositlerin (CD8+) sayısını arttırarak ve yardımcı T lenfosit 1 yolağını baskılayarak hücresel immüniteyi zayıflatmaktadır. Ancak literatürde sık olarak kullanılan demir sükroz ve demir dekstran gibi demir preparatlarının lenfosit dağılımına olan etkilerini karşılaştıran bir çalışma yoktur. Amaç: Demir sükroz ve demir dekstran'ın sıçanlarda periferik kanda lenfosit dağılımı ve işlevleri üzerine olan etkilerinin karşılaştırılmasıdır. Gereç ve Yöntem: Çalışmaya 18 Wistar albino sıçan alındı. Sıçanlar 3 gruba ayrıldı: Grup 1: serum fizyolojik grubu (SF), Grup 2: demir sükroz grubu (DS), Grup 3: demir dekstran grubu (DD). Tüm gruplardan çalışma öncesi periferik kan örnekleri alındı. 0.saatte SF grubuna serum fizyolojik 1 ml/kg, DS grubuna demir sükroz 10 mg/kg ve DD grubuna demir dekstran 10 mg/kg intravenöz yolla verildikten sonra 3, 6 ve 24. saatlerde yeniden periferik kan örnekleri alındı. Bulgular: DS uygulanan grupta DD ve SF verilen gruplarla karşılaştırıldığında T helper lenfositlerin yüzdesinde 3, 6 ve 24. saatte anlamlı bir düşme saptandı. T sitotoksik lenfosit yüzdesinde 6 ve 24. saatte DS grubunda SF grubuna göre anlamlı artış saptandı. DS grubu ile DD grubu arasında T sitotoksik lenfosit yüzdesi açısından farklılık saptanmadı. CD4/CD8 oranında yine DS grubunda 3, 6 ve 24. saatte SF ve DD grubuna göre anlamlı düşme saptandı. DS grubu içinde aktive T lenfosit yüzdesi (CD3+/CD25+) 3, 6 ve 24. saatlerde; DD grubu içinde ise 6. ve 24. saatlerde anlamlı düşme saptandı. DS grubu ile SF grubu karşılaştırıldığında aktive T lenfosit yüzdesi (CD3+/CD25+) 3, 6 ve 24. Saatlerde; DD grubu ile karşılaştırıldığında ise 24. saatte anlamlı şekilde düşük bulundu. DS grubunda antijen sunan hücre yüzdesi SF grubuna göre 6 ve 24. saatlerde DD grubuna göre de 24. saatte anlamlı olarak düşük bulundu. DS grubunda B lenfosit yüzdesinin 6. saatte DD ve SF grubuna göre anlamlı şekilde azaldığı görüldü. DS grubunda 3. saatte IFN-? seviyesinde DD ve SF gruplarına göre anlamlı azalma olduğu gösterilmiştir. DS grubunda DD ve SF grubuna göre daha yüksek demir ve transferrin satürasyonu saptanmıştır. Sonuç: Sağlıklı sıçanlarda yapılan bu çalışma sonucunda demir sükrozun demir dekstrana göre yardımcı T lenfositleri, aktive T lenfositleri, antijen sunan hücreleri, B lenfositleri ve interferon gamayı azaltarak; baskılayıcı T lenfositleri arttırarak lenfosit dağılımını olumsuz etkilediği saptanmıştır. Bu bulgular ışığında demir sükrozun demir dekstranla karşılaştırıldığında periferik kanda lenfosit dağılımı ve işlevleri üzerine daha fazla olumsuz etkilerinin olduğu sonucu çıkarılabilir It is well-known that end stage renal failure (ESRD) is associated with immunocompromisation that leads to increased tendency to infections. Infections is the second leading cause of mortality (16%) in hemodialysis patients after cardiovascular diseases. It has been reported that iron frequently used in the treatment of anemia in ESRD patients is one of the reasons that increase tendency to infections. There are studies that reveal the negative effects of iron on both innate and acquired immune systems. In the studies it was shown that iron load caused impairment of neutrophilic chemotaxis, phagocytosis, and intracellular killing capacity, and leads to dysfunction of macrophages. Also iron use attenuates cellular immunity by decreasing the number of T helper lymphoccytes (CD4+), increasing T suppressor lymphocytes (CD8+), and suppressing the pathway of T helper 1 lymphocytes. Yet there is no evidence about comparison of effects of different iron preparations as well as iron sucrose and iron dextran which frequently used in clinic on the distribution of lymphocytes in the literature Background: The comparison of effects of iron sucrose and iron dextran on the distribution and function of peripheral lymphocytes in rats. Material and method: The study included 18 Wistar albino rats. Rats were divided into three groups; group 1: control group ( saline group, SF), group 2: iron sucrose group (DS), and group 3: iron dextrane group (DD). Pheripheral blood samples were drawn from all groups before study. SF group was given normal saline as 1 ml/kg, DS group was given iron sucruose in dosage of 10 mg/kg, and DD group recived iron dextrane as 10 mg/kg intravenously at hour 0, and then blood samples were drawn again at hours 3, 6, and 24. Results: In comparison with SF and DD groups, DS group revealed significant decrease in the percentage of T helper lymphocytes at 3, 6, and 24 hours. The percentage of T suppressor lymphocytes in DS group showed significant increase at 6 and 24 hours when compared to SF group. There was no difference between DS group and DD group in terms of percentage of T suppressor lymphocytes. The ratio of CD4 to CD8 in DS group was significantly low compared to both SF and DD groups in all hours. Activated T lymphocyte( CD3+/CD25+) percentage was significantly decreased in DS group at 3,6, and 24 hours against SF and DD groups. The percentage of antigen presentig cells (RT1B) in DD group was higher than that of DS group at 24-hour. In comparison with DS and SF groups, DS group revealed significant decrease in the percentage of antigen presenting cells at 6 and 24 hours. B lymphocyte percentage at 6-hour, and the level of IFN-? at 3-hour in DS group were significantly low compared to other groups. We detected higher iron and transferrin saturation levels in DS group than others. Conclusion: In this study conducted in healty rats, iron sucrose, compared to iron dextran, had a negative effect on distribution of lymphocytes by decreasing T helper and activated T cells, antigen presenting cells and B lymphocytes, and increasing T suppressor cells. Studies are needed to do in those with renal failure.