Abstract:
Amaç: Bu çalışmada, tip 1 diyabetli hastalarda oksidatif stresin göstergesi olan 8-iso-prostoglandin F2? ile kan şekeri değişkenliği, klinik ve laboratuvar değişkenleri arasındaki ilişkinin değerlendirilmesi amaçlandı. Yöntem: Çalışmaya ortalama yaşı 11,6±3,4 yıl (aralık: 3,9-17 yıl) olan 31 adet (11 erkek, 20 kız) tip 1 diyabetli çocuk ve adölesan alındı. Olgulardan, evde günde en az dört kere kan şekeri ölçümü yapmaları istendi ve altı ay boyunca her ay klinik kontrolüne çağrılarak evde yaptıkları ölçümler bilgisayar programına aktarıldı. Her ayın kan şeker değişkenliği ve diğer glisemik parametreleri hesaplandı. Çalışma sonunda 24 saatlik idrarda 8-iso-prostoglandin F2? düzeyi bakıldı ve 8-iso-prostoglandin F2? ile glisemik parametreler, klinik ve laboratuvar değerleri arasındaki ilişki araştırıldı. Bulgular: Çalışma sürecinin başında grubun ortalama diyabet süresi 5 yıl (aralık: 1,2-16), HbA1c %8,1 (aralık:6,2-11,2) saptandı. Kan şekeri standart deviasyonu (KŞSD) ortalaması 85,4±17,3mg/dL, idrar 8-iso-prostoglandin F2? düzeyi 2800,8±932,9 pg/mg kreatinin bulundu. İdrar 8-iso-prostoglandin F2? düzeyi ile yaş, antropometrik veriler, diyabet süresi, günlük insulin dozu, serum lipid değerleri, mikroalbuminüri, HbA1c ve KŞSD arasında herhangi bir ilişki saptanmazken, KŞSD ile HbA1c arasında istatistiksel olarak anlamlı (r=0,72, p=0,02) pozitif korelasyon saptandı. Sonuç: Kan şeker değişkenliği ile oksidatif stres arasında herhangi bir ilişki saptanmamıştır. Bu durum çalıştığımız hasta populasyonunun metabolik kontrolünün iyi ve sık kan şekeri ölçümü nedeniyle tedavinin monitorizasyonu ve böylece kan şekeri SD'sinin fazla olmamasından kaynaklanıyor olabilir ya da tip 1 diyabetli hastalarda oksidatif stres üzerine etkin olan başka faktörler olabilir. Bu faktörleri ve kan şeker değişkenliğinin oksidatif stres ile ilişkisini araştıran kapsamlı ve daha ileri çalışmalar gerekmektedir. Objective: In this study,we aimed to determine the relationship between oxidative stress, glucose variability and other clinical and laboratory variables in children and adolescents with type 1 diabetes. Methods: Thirty-one children and adolescents with type 1 diabetes (M/F: 11/20; median age 11,6±3,4 years) were enrolled to the study. Patients performed self-monitoring of blood glucose (SMBG) at least four times a day for 6 months and had a clinic visit per a month. Standart deviation (SD) of the blood glucose values and other glycemic parameters were calculated at each monthly visits from the SMBG records. Daily urine 8-iso-prostoglandine F2? levels were determined at the end of the study period. The relationship between 8-iso-prostoglandine F2?, SD of the blood glucose, HbA1c and other clinical and laboratory variables were investigated. Results: Mean diabetes duration was 5 year (range:1,2-16 year), HbA1c was 8,1 % (range:6,2-11,2%). SD of the blood glucose was determined as 85,4±17,3 mg/dL and urinary 8-iso-prostoglandine F2? was 2800,8±932,9 pg/mg creatinine. There was not a correlation between urinary 8-iso-prostoglandine F2? and the age, anthropometric datas, duration of diabetes, insulin requirement, lipid values, microalbuminuria, HbA1c and SD of blood glucose while there was a statistically significant correlation between the SD of blood glucose and HbA1c (r=0,72, p=0,02). Conclusion: We did not found a relation between glucose variability and urinary 8-iso-prostoglandine F2? levels in children with type 1 diabetes. Since the study population have a good metabolic control and had a tight self monitoring blood glucose, they might have a low SD or other factors favouring oxidative stress may exist. Further studies are needed to assess the other factors, and the relationship between glucose variability and oxidative stress.