Geriyatrik olgularda ameliyathane dışı anestezi uygulamalarının retrospektif analizi

Abstract

AMAÇ: Bu çalışma ile, Ocak 2003-Aralık 2011 tarihleri arasında, Dokuz Eylül Üniversitesi Tıp Fakültesi (DEÜTF) Hastanesi'nde geriyatrik olgulara (>65yaş) ameliyathane dışı anestezi uygulamalarımızı, kullandığımız anestezi tekniklerini, ortaya çıkan komplikasyonları analiz etmeyi amaçladık. GEREÇ VE YÖNTEM: Çalışma için, DEÜTF Klinik ve Laboratuvar Araştırmaları Etik Kurulundan izin alındıktan sonra, Ocak 2003-Aralık 2011 tarihleri arasında tanı ve tedavi amaçlı ameliyathane dışında anestezi uygulaması yapılan toplam 16045 olgudan 3012 adet geriyatrik yaş grubunda dış anestezi olgusu retrospektif olarak anestezi kayıtlarından incelendi. Uygulanan anestezi yöntemleri (sedasyon, spinal anestezi, intra trakeal genel anestezi, kombine spinal epidural anestezi, monitörize anestezi bakımı), tanımlayıcı veriler (yaş, ağırlık, yapılan işlem, işlem süresi, cinsiyet, ASA sınıflaması, uygulanan ilaçlar, gelişen komplikasyonlar (desatürasyon, enjeksiyon ağrısı, bulantı-kusma, aspirasyon, hipotansiyon, bradikardi, perforasyon, diğer) analiz edildi. BULGULAR: Olguların demografik özellikleri istatistiksel olarak anlamlı değildi (p>0.05). İşlem sırasında ve sonrasında komplikasyon oluşan olguların; yaş ortalaması 73.35±5.88 (65-89 yaş), ağırlık ortalaması 71.07±10.80 kg (42-120 kg) idi. Bu olguların anestezi sürelerinin ortalaması 69.98±55.44 dk (15-440 dk) idi. Hipotansiyon ile cinsiyet arasında istatistiksel olarak anlamlı fark saptandı (p<0.05). Hipotansiyon çalışmada değerlendirilen erkek olguların 29'unda (%1.7) kadın olguların 7'sinde (%0.5) gerçekleşti. İşlemin elektif veya acil olması ile komplikasyon gelişmesi arasında, spinal anestezi ile komplikasyon gelişimi arasında, KSE anestezi ile komplikasyon gelişimi arasında istatistiksel anlamlı fark bulunmadı (p>0.05). ASA sınıflaması ile bradikardi arasında, sedasyon ile komplikasyon gelişimi arasında, ITGA ile komplikasyon gelişimi arasında istatistiksel anlamlı fark saptandı (p<0.05). SONUÇ: Çalışmada incelenen ameliyathane dışı anestezi uygulanan toplam 16045 olgunun geriyatrik yaş grubundaki 3012 adetinin hiçbirinde major bir komplikasyon, morbidite veya mortalite gözlenmediği saptandı. Cinsiyet ve komplikasyon gelişimine bakıldığında, istatistiksel anlamlılık sadece hipotansiyon gelişen olgularda bulundu. Ayrıca ASA IV sınıflaması ile bradikardi arasında istatistiksel anlamlı fark saptandı. Geriyatrik olgularda ASA sınıflaması arttıkça komplikasyon görülme oranı arttı. Sedasyon, ITGA uygulaması ile komplikasyon gelişimi arasında istatistiksel olarak anlamlı fark saptandı. TARTIŞMA: Ameliyathane dışı hastane şartlarında geriyatrik olguların preoperatif kognitif ve fiziksel değerlendirmeleri çok önemlidir. Anestezi uygulamalarında uygun fizik muayene, laboratuar ve radyolojik tetkikler ile eşlik eden hastalıklar önceden tanınmalı ve tedavi edilmelidir. Uygulanacak anestezi yöntemi bu değerlendirmelerden sonra belirlenmeli ve işlemin özelliğine göre anestezi yöntemi seçilmelidir. PURPOSE: With this study, we intended to analyze anesthetic practices and techniques used, and the complications which arose in geriatric patients (>65 year) in Dokuz Eylül University School of Medicine (DEUSM). MATERIALS AND METHODS: For this study, after obtaining permission of DEUSM Clinical and Laboratory Research Ethics Board, among 16045 patients, 3012 geriatric patients who received anesthesia outside the operating room between January 2003 and December 2011 were retrospectively analyzed from anesthesia records. Anesthesia methods (sedation, spinal anesthesia, intra tracheal general anesthesia, combined spinal epidural anesthesia, monitored anesthesia care), descriptive statistics (age, weight, operation time, gender, ASA classification, drugs made, operation type, complications (desaturation, pain of injection, nausea - vomiting, aspiration, hypotension, bradycardia, perforation, others) were analyzed. RESULTS: Demographic characteristics of the cases were not statistically significant (p>0.05). The mean age and the mean body weight of the cases who developed intra- and post-operative complications were 73.35 ± 5.88 (65-89 years) and 71.07 ± 10.80 kg (42-120 kg), respectively. The mean anesthesia time of the cases was 69.98±55.44 min (15-440 min). There was a statistical relationship between hypotension and gender (p<0.05). Hypotension was observed in 29 (%1.7) male patients and in 7 (%0.5) female patients. There was a statistical relationship between ASA classification and bradycardia, sedation and complication, ITGA and complication (p<0.05). There was not a statistical relationship between emergency or electivity and complication, spinal anesthesia and complication, CSE anesthesia and complication (p>0.05). CONCLUSIONS: No major complication, morbidity or mortality was observed in the 3012 geriatric patients of total 16045 patients who had anesthesia outside the operating room in this study. If the results are analyzed in terms of complications, a relationship is observed only between gender and hypotension. Furthermore we found a statistical relationship between ASA classification and bradycardia. In geriatric patients the number of complications was in correlation with ASA classification. There was a statistical relationship between sedation, ITGA and complication. DISCUSSION: Preoperative cognitive and physical evaluations of geriatric patients outside the operating room conditions are very important. Accompanying illnesses must be detected and cured with appropriate physical, laboratory and radiological examinations before anesthesia applications. The anesthesia method to be implemented must be determined after these evaluations in accordance with the features of the procedure. In outside the operating room anesthesia conditions evaluation of the preoperative cognitive and physical conditions of geriatric patients is very important. With appropriate physical, laboratory and radiological examinations accompanying illnesses must be recognized and cured before anesthesia applications. Anesthesia practice must be determined after these examinations.