Triple P olumlu anne babalık eğitimi'nin dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğu olan 7-12 yaş arası çocuklarda dikkat eksikliği hiperaktivite bozukluğu belirtileri üzerine etkilerinin araştırıldığı randomize kontrollü bir çalışma

Abstract

Amaç: Bu çalışmanın amacı Dikkat Eksikliği ve Hiperaktivite Bozukluğu (DEHB) tanısı alan ve en az 2 ay ilaç tedavisi almış olan 7-12 yaş arası çocuklarda Üç P Olumlu Anne-Babalık Eğitim Programı'nın çocuklardaki DEHB belirtileri üzerine etkisini değerlendirmektir. Bu değerlendirmeye ek olarak DEHB olan ve en az 2 ay ilaç tedavisi alan 7-12 yaş arası çocuklarda, anne-babaların Üç P Olumlu Anne-Babalık Eğitim Programı almış olmalarının, çocukların işlevselliği, çocuklardaki DEHB hastalık şiddeti ve yine çocuklardaki davranışsal ve duygusal sorunlar üzerine etkilerinin değerlendirilmesi amaçlanmaktadır. Yöntem: Çalışma randomize kontrollü olarak planlanmıştır. Araştırmanın olgu grubu 23 çocuk ve ebeveyninden, kontrol grubu ise 25 çocuk ve ebeveyninden oluşturulmuştur. Sosyo-demografik Veri Toplama Formu, Okul Çağı Çocukları İçin Duygulanım Bozuklukları ve Şizofreni Görüşme Çizelgesi-Şimdi ve Yaşam Boyu Versiyonu (ÇDŞG-ŞY), Çocuklar için Genel Değerlendirme Ölçeği (ÇGDÖ), Du Paul DEHB Değerlendirme Ölçeği, Klinik Global İzlenim Ölçeği- hastalık şiddeti (KGİÖ-HŞ) klinisyen tarafından değerlendirilmiştir. Güçler ve Güçlükler Anketi (GGA), Aile Hayatı ve Çocuk Yetiştirme Tutum Ölçeği (ÇYTÖ), Aile Değerlendirme Ölçeği (ADÖ), ailelere verilerek ailelerin doldurması sağlanmıştır. Olgu grubuna 8 hafta süren Triple P Olumlu Anne babalık Eğitim Programı uygulanmıştır. Veriler eğitim başlamadan önceki hafta ve eğitimden hemen sonraki hafta toplanmıştır. Veriler Mann Whitney-U testi, Willcoxon işaretli sıralar testi, ki-kare analizi kullanılarak değerlendirilmiştir. Bulgular: Çalışmaya katılan olguların yaş ortalaması 10,25±1,39, katılanların 10 tanesi kız (%20,8), 38 tanesi erkek (%79,2), ebeveynlerin yaş ortalaması 39,69±6,00 olarak saptanmıştır, Triple P Olumlu Anne Babalık Eğitim Programının olgu grubu içinde program öncesi ve sonrası karşılaştırıldığında; ÇGDÖ puanlarında anlamlı artış ve KGİÖ-HŞ puanlarında anlamlı azalma; GGA alt ölçeklerinde; emosyon, davranış, hareketlilik, akran ilişkileri puanlarında anlamlı azalma; Du Paul DEHB dikkat eksikliği, hiperaktivite alt testlerinde ve toplam puanda istatistiksel olarak anlamlı azalma, bulunmuştur. ADÖ alt ölçeklerinden problem çözme, iletişim, aile içi roller, affektif duyarlılık, davranış kontrolü ve genel işlevsellik alt ölçek puanlarının istatistiksel olarak anlamlı azalma, ÇYTÖ alt ölçeklerinden ise aşırı anne-babalık tutumu, düşmanca ve reddedilme turumu ve otoriter tutum açısından istatistiksel olarak anlamlı azalma, demokratik tutumda ise istatistiksel olarak anlamlı artış saptanmıştır. Tartışma: Bulgularımız Triple P Olumlu Anne-Baba Eğitiminin DEHB belirtileri, anne baba tutumları ve aile işlevselliği üzerine olumlu etkileri olduğunu göstermektedir ancak daha geniş örneklemlerle desteklenmeye ihtiyaç vardır Purpose: The aim of this study is to evaluate the effectiveness of Triple P Positive Parenting Programme on childhood attention deficit hyperactivity disorders (ADHD) symptoms, functionality, severity of disease, behavioral and emotional problems of children who are between 7 and 12 years-old and have ADHD with used medication at least 2 months. An additional aim is to evaluate potential effects of Triple-P on attitudes of their mothers and family functioning of children diagnosed with attention deficit hyperactivity disorders. Method:The study is a randomized controlled design. The sample of the study consisted of 60 children, aged between 7-12 years, diagnosed with attention deficit hyperactivity disorder confirmed by K-SADS-PL. Following randomization into two equal groups, parents of the cases participated in Group Triple P Positive Parenting Programme for eight weeks where as the control group did not. The two groups were compared right before and after the implementation on rates of sociodemographic, emotional and behavioral variables. Sociodemographic data form, Dupaul ADHD Rating Scale, Strengths and Difficulties Questionnaire (SDQ), Children's Global Assessment Scale (CGAS) and Clinical Global Impression-Severity (CGI) are assessed by clinician. Data were collected by using Parenteral Attitude Research Instrument (PARI), Family Assessment Device (FAD) that filled out by parents. The study data were evaluated with Mann Whitney U, Willcoxon signed rank test, chi-square analysis. Findings: The average age of the cases participating in the study was 10.25±1,39, 10 of participants were female (%20,8), 38 of participants were male (%79,2), the average age of cases' parents was 39,69±6,00, When we compared the results before and after the implementation of Triple P Positive Parenting programme in the case group, it was found that statiscally significant increase in CGAS scores, statiscally significant decrease in CGI scores. statiscally significant decrease in peer relation, emotional, behavioral, hyperactiviy problem subscale scores of SDQ, statiscally significant decrease in attention deficit and hyperactivity subscale scores and total score of Du Paul Questionnare, statiscally significant decrease in problem solving, communication, roles in family, affective sensivity, behaviour controlling, generel functioning subscale scores in FAD, statiscally significant decrease over parenting attitude, hostility and rejecting attitude, authoritarian attitude subscale scores and statiscally significant increase in democratic attitude subscale score of PARI Conclusions: Becoming Triple P Positive Parenting Programme prevalant in our country and researching the effects of Triple P Positive Parenting Programme on ADHD in the countries, where Triple P Positive Parenting Programme has already been implemented, are needed. Due to the results of our study we consider that Triple P Positive Parenting Programme can be useful in the treatment of children diagnosed with ADHD but further more studies about Triple P on children diagnosed with ADHD are needed