Atılım pompalarını fazla eksprese eden flukanazol dirençli/doza bağımlı duyarlı candida albicans suşlarında bu genlerin transkripsiyon faktörlerindeki mutasyonların araştırılması

Abstract

Günümüzde, bağışık yanıtı bozulmuş hastaların sayısı ve bu hastalarda görülen Candida albicans infeksiyonlarının sıklığı artmaktadır. Buna paralel olarak, yan etkisi az ve iyi tolere edilen bir antifungal olan flukonazolün kullanımında artış ve direnç görülmektedir. C. albicans'da en sık görülen flukonazol direnç mekanizması CDR1, CDR2 ve MDR1 genlerinin aşırı ekspresyonu ve bu genlerin kodladığı Cdr1, Cdr2 ve Mdr1 pompaları ile ilacın hücre dışına atılmasıdır. Bu genlerde görülen aşırı ekspresyona, transkripsiyon faktörleri olan Tac1p ve Mrr1p'yi eksprese eden TAC1 ve MRR1 genlerinde görülen nokta mutasyonların neden olduğu bildirilmektedir. Bu çalışmada flukonazole duyarlı altı, kısmi inhibisyon etkisi gösteren duyarlı dört ve dirençli altı adet olmak üzere toplam 17 C.albicans suşunun TAC1 ve MRR1 gen bölgelerinin polimeraz zincir tepkimesi ve dizi analizi ile mutasyonlar açısından incelenmesi amaçlanmıştır. Araştırmanın sonucunda çalışılan suşlardan flukonazole dirençli olup Cdr1 ve Cdr2 pompalarını aşırı eksprese ettiği gösterilen iki tanesinde, TAC1 geninde aşırı ekspresyona neden olduğu bildirilmiş R673Q ve A736V mutasyonları saptanmıştır. Çalışılan suşlardan flukonazole dirençli olup Mdr1 pompasını aşırı eksprese ettiği bilinen bir tanesinin MRR1 gen bölgesinde ise yine fazla ekspresyona neden olduğu saptanmış P683H mutasyonu belirlenmiştir. Sonuç olarak, çalışmamıza alınan flukonazole dirençli C. albicans suşlarında, atılım pompalarını kodlayan genlerin transkripsiyon faktörlerinde görülen nokta mutasyonlarının, flukonazol direncinde önemli rol oynadığı belirlenmiştir. In recent years, the number of immune compromised patients and the frequency of Candida albicans infections in these patients has been increasing. In parallel, there has been an increase in the clinical use of fluconazole, a well tolareted antifungal agent with moderate side effects, along with a rise in fluconazole resistance. The most frequent mechanism of fluconazoe resistance in C. albicans involves overexpression of CDR1, CDR2 and MDR1 genes and transportation of the drug out of the cell via Cdr1, Cdr2 ve Mdr1 efflux pumps encoded by these genes. It has been shown that, the overexpression of these efflux pump genes was caused by gain of function mutations in TAC1 and MRR1 genes which encode the transcription factors Tac1p and Mrr1p. This study was aimed to analyze TAC1 and MRR1 genes of 17 C. albicans strains which consist of seven fluconazole susceptible, four trailing effect showing susceptible and six fluconazole resistant isolates for gain of function mutations with polymerase chain reaction and sequence analysis. In conclusion, two of the fluconazole resistant isolates which overexpress Cdr1 and Cdr2 pumps, revealed R673Q and A736V mutations which had been reported to cause overexpression of TAC1 gene. Also a P683H point mutation, which was known to cause MRR1 overexpression was detected in a fluconazole resistant strain that overexpressed the Mdr1 pump. As a result, it can be concluded that, gain of function mutations in the transcription factors of the efflux pump genes play an important role in resistance to fluconazole in our C. albicans strains.