Konaklama işletmelerinde örgütsel öğrenme, iş tutumları ve örgütsel sapma arasındaki ilişkinin analizi

Abstract

Turizm sektöründe yaşanan rekabet, konaklama işletmelerini elindeki kaynakları özellikle de insan kaynağını daha verimli ve etkin kullanmaya yönlendirmektedir. Konaklama işletmelerinde nitelikli işgörenin seçilmesi ve sürekli istihdamı başarılı insan kaynakları yönetimini gerektirmektedir. İşgörenlerin iş doyumu, bağlılığı ve işten ayrılma eğilimini içeren iş tutumları konaklama işletmeleri insan kaynaklarının önemli çalışma konularını oluşturmaktadır. Çalışmada, konaklama işletmelerinde örgütsel öğrenme, iş tutumları ve örgütsel sapma arasındaki ilişkilerin ortaya konulması amaçlanmıştır. Çalışmada alan olarak turizm hareketlerinin yoğun olduğu Çeşme seçilmiş ve yapılandırılmış anket beş yıldızlı otel işletmelerinin tüm çalışanlarına uygulanmıştır. Yapılandırılmış anket tekniği ile elde edilen verilerle ilgili olarak önce SPSS 13.0 Programı yardımıyla tanımlayıcı istatistikler yapılmış ve veriler LISREL 8.7 Programı kullanılarak çok değişkenli istatistik yöntemlerinden Yapısal Eşitlik Modeli ile analiz edilmiştir. Çalışmada değişkenler arasında doğrudan ve aracılık ilişkilerini içeren bir model önerilmiş ve sınanmıştır. Elde edilen bulgulara göre, konaklama işletmelerinde örgütsel öğrenme ile örgütsel bağlılık arasındaki ilişkide iş doyumunun kısmi aracılık etkisi belirlenmiştir. Örgütsel öğrenme örgütsel bağlılığı doğrudan etkilediği gibi, iş doyumunu artırması nedeniyle de dolaylı olarak etkilemektedir. Konaklama işletmelerinde, örgütsel öğrenme ile işten ayrılma eğilimi arasındaki ilişki ve iş doyumu ile işten ayrılma eğilimi arasındaki ilişki tam olarak örgütsel bağlılk aracılığı ile oluşmuştur. Diğer bir değişle, örgütsel öğrenme ve iş doyumu örgütsel bağlılığı pozitif yönde etkileyerek işten ayrılma eğilimini azaltmaktadır. Çalışmanın önemli bulgularından biri de konaklama işletmelerinde, örgütsel öğrenme ile örgütsel sapma arasında negatif bir ilişkinin varlığının ortaya konmuş olmasıdır. The competitive environment in tourism industry lead hotels to use their resources particulary the human resource more efficiently and effectively. An efficient human resources management help hotel executives to employ and retain qualified personell. The job attitudes including the job satisfaction of employees, employees' commitment and employees' intention to leave became important research topics of human resources in hotels. In the study, it was aimed to determine the relationship among organizational learning, job attitudes and the organizational deviance in hotels. Çeşme, a touristic destination densely visited by tourists, was chosen as a research area and the structured questionnaire was applied to all employees of the five-star hotels. Data gathered through structured questionnaire technique was firsty analyzed by means of SPSS 13.0 programme and descriptive statistics were defined. Then by means of LISREL 8.7 programme, data was analyzed by one of the multivariate statistical tests, Structural Equation Modeling. In the study, a model including direct and mediating relationships among variables was developed and tested. According to the data, the organizational learning and organizational commitment interaction was partially mediated by job satisfaction. Organizational commitment is directly affected by organizational learning, at the same time, it is indirectly affected by organizational learning since organizational learning is positively related with job satisfaction. The relationship between organizational learning and intention to leave, and also the relationship between job satisfaction and intention to leave were fully mediated by organizational commitment. Namely, when organizational learning and job satisfaction positively affects organizational commitment, intention to leave decreases. One of the major results of the study was bringing out the negative relationship between organizational learning and organizational deviance in hotels.