Kamu hizmetlerinin yürütülmesinde engelli hakları

Abstract

Bireyin bedensel fonksiyonlarındaki hasarlar nedeniyle meydana gelen kayıpların yarattığı dezavantajlar engellilik olarak tanımlanır. İşte bu sosyal dezavantajların ortadan kaldırılması, engelli bireylerin de diğer bireylerle fırsat eşitliği içersinde toplumsal yaşama katılımlarının sağlanması, devletin en önemli sosyal hizmetlerinden biridir. Yapılan araştırmalar bugün ülkemizde sekiz milyon civarında engelli birey yaşadığını göstermektedir. Bu rakam Avrupa Birliği ülkelerinde üç yüz milyonunun üzerindedir. Engelli bireylerin sosyal dezavantajlarını ortadan kaldırmak ve onlara insanlık onuruna yakışan bir yaşam sürdürmek için gerekli hizmetleri sunmak; herkes için insanca yaşamı garanti altına alan, fertler arası refah farklılıklarını azaltmakla görevli olan devletin ödevidir. Şu da bir gerçektir ki; yapılan tüm hizmet ve çabalar, ancak toplumun genelinin engelli bireylerin ihtiyaçlarına duyarlı hale gelmesi ile anlam ifade edebilecektir. Bu da toplumun engellilerin sorunları konusunda bilgilendirilmesi ile mümkün olabilecektir. Avrupa Birliği içersinde yapılan araştırmalar; engelli bireylerin engel durumları nedeniyle zorunlu olmadığı sürece büyük bakım evlerinde tutulmalarının, onların toplumdan tamamen kopmalarına neden olduğunu, sosyalleşmelerini engellediğini göstermektedir. Oysa engelli bireylerin sosyal dezavantajlarını ortadan kaldıracak hizmetlerin maliyetleri ile bakım evlerinde kalmalarının maliyetleri arasında fazla fark bulunmamaktadır. Bu nedenle engelli bireylere yönelik hizmetler, bu gün Avrupa Birliği tarafından da benimsenen politikalarda olduğu gibi onların hem sosyal yaşamlarını kolaylaştırıcı hem de sosyal hayata katılımlarını sağlayıcı olmak durumundadır. Bu çalışma kapsamında Türkiye'de ve Avrupa Birliği'nde engellilerin topluma katılımını sağlamaya yönelik hizmetler incelenerek mevcut yapı ve eksiklikler ortaya konmuştur. Anahtar Kelimeler: Engelli, Engelli Hakları, Engellilere Yönelik Hizmetler,Engelli Sorunları, Engellik ve Fırsat Eşitliği Disability is defined as the social disadvantages in consequence of losses caused by functional damages on body. Eliminating this social disadvantages and enabling participation of disabled people with equal opportunities into social life like other members of society is the most important social duty of a social government. Recent researches show that eight million disabled people are living in Turkey. This figure is over three hundred million in European Union. Governments are responsible for eliminating of wealth level distinctions in the society. Removing the social disadvantages, offering essential services that enable its citizens to have a life suitable with human dignity and to provide guarantee for everybody to live as a human are the duties of government. This is also another fact that; all services offered and efforts would be meaningful if the whole society becomes responsive to the needs of disabled people. The only way to make it possible is increasing the public information on the difficulties of disabled people. Recent researches held in European Union show that, large institutions used for rehabilitation of disabled people, cause their isolation from society and are barriers for entering to social life. But there is no big gap between the cost of eliminating social disadvantages of disabled people and accommodating them in an institution. Therefore today, disabled oriented services, like the policies which were already adopted in European Union, should be focused on both easing their social life and enabling to include in society. In this study, the services which are focused on the inclusion of disabled people in society are examined in both European Union and Turkey with the actual structure and deficiencies. Key words: Disabled, Disabled Rights, Services for Disabled People, Difficulties related with Disability, Disability and Equal Opportunity.