Patent uyuşmazlıklarının çözüm yolları

Abstract

Patentin konusunu oluşturan buluşların sayısı ve bu buluşların mucitlerinin korunması bir ülkenin gelişmişlik düzeyi ile yakından ilgilidir. Son yıllarda gelişmiş ülkelerden, az gelişmiş veya gelişmekte olan ülkelere teknoloji transferi gerçekleşmektedir. Milletlerarası ticari ilişkilerin gelişmesi ve tekniğin hızla ilerlemesi patent haklarının ulusal ve uluslararası alanda korunması ihtiyacını artırmaktadır. Buna paralel olarak patent uyuşmazlıklarının çözümü daha da önem kazanmaktadır. Patent uyuşmazlıklarının çözümünde taraflar devlet yargısını veya tahkimi tercih edebilirler. Çözüm yolu olarak tahkimin seçilmesi halinde patent uyuşmazlıklarının tahkime elverişliliği sorunu gündeme gelmektedir. Bu konuda her ülkenin milli hukukunda farklı düzenlemeler yer almaktadır. Ancak milletlerarası tahkimde genel eğilim, tahkime elverişliliğin kapsamının genişletilmesi yönündedir. Patent uyuşmazlıklarında tarafsız bir çözüm mercinin aranması, milli mahkemelerdeki yargılama sürecinin uzun ve masraflı olması, tarafları devlet yargısından başka çözüm yollarına yöneltebilmektedir. Tahkim, patent uyuşmazlıklarının çözümünde taraflara elverişli bir çözüm yolu sunmaktadır. Bununla birlikte patent uyuşmazlıklarının kendine has bazı özellikleri nedeni ile tahkim taraflarca her zaman tercih edilmeyebilmektedir. Bu çalışmanın amacı, bir fikri mülkiyet hakkı olan patente ilişkin milletlerarası uyuşmazlıkların tahkime elverişliliğinin araştırılması, bu uyuşmazlıkların devlet yargısı ve milletlerarası tahkim yolu ile çözümünün karşılaştırılması ve hangi uyuşmazlıklar bakımından hangi çözüm yolunun daha elverişli olduğunun incelenmesidir. Anahtar Kelimeler: Fikri Mülkiyet Uyuşmazlıklarında Tahkim, Patent Uyuşmazlıkları, Patent Uyuşmazlıklarında Tahkim, Patent Uyuşmazlıklarının Tahkime Elverişliliği, WIPO Tahkim Kuralları. The number of inventions subjected to patents and protection of the inventors of these inventions have a very close connection with the level of improvement of a country. In recent years there has been technology transfer intermediaries from developed countries to developing and underdevelopped countries. Development of international commercial relations and technology, increase the need for protection of patent rights. In parallel to this, resolution of patent disputes is becoming more important. Parties may prefer national courts or arbitration for resolving patent disputes. In case of choosing arbitration as a way of resolution then the issue of arbitrability of patent disputes arise. Each country has her own national regulations on this subject. However, the common trend is widening arbitrability in international arbitration. The need for a neutral platform in patent disputes, the long and expensive proceedings in national courts have led the parties to seek for alternative resolutions other than courts. Arbitration is an advantageous way of dispute resolution for the parties. However, since patent disputes have special characteristics, arbitration is not the preferable way of resolution all the time. The aim of this study is, examining the arbitrability of international patent disputes, comparing the resolving procedures in national courts and international arbitration and researching which resolution way is more convenient for the parties. Key Words: Arbitrating Intellectual Property Disputes, Patent Disputes, Arbitrating Patent Disputes, Arbitrability of Patent Disputes, WIPO Arbitration Rules.