Yeniden üretim sürecinde tasarım, planlama, lojistik faaliyetlerinin incelenmesi ve Türkiye açısından değerlendirilmesi

Abstract

Üretici işletmeler, yaşam süresi sona ermiş olan ürünlere yeniden üretim faaliyeti ile yeni bir yaşam süresi kazandırdıklarında, bu faaliyet sonucu önemli miktarlarda finansal karlar sağlayabileceklerini gün geçtikçe keşfetmektedirler. Yaşam süresini tamamlamış ürünler, üretim işletmeleri için eskiden herhangi bir değer ifade etmezken; bugünlerde bu ürünler üretim işletmeleri için çok değerli kaynakları oluşturmaktadırlar. Ürün geri kazanımında uygulanan yeniden üretim faaliyeti, çağımızın öne çıkan yeni iş modelleri arasına girmeyi başarmıştır. Yeniden üretim faaliyetinin, literatür incelendiğinde "Uyuyan Dev" olarak adlandırıldığı görülmektedir. Çünkü sahip olduğu büyük öneme rağmen henüz ekonomik olarak etkisini yavaş yavaş göstermektedir. İlk dönemlerde sadece yatırım mallarında gerçekleştirilen yeniden üretim faaliyeti günümüzde gelişen üretim teknolojisi ile birlikte maliyet azaltıcı, çevreyi koruyucu ve işletme karını arttırıcı bir etken olarak artık birçok sanayi dalında uygulanır hale gelmiştir. İşletmeleri tersine lojistik, ayırma, sınıflama ve yeniden birleştirme süreçlerini içeren, yeniden üretim faaliyetini gerçekleştirmeye zorlayan sebeplerin başında ekonomik konjonktür yer almaktadır. Artan rekabet ile işletmeler daha az maliyetle daha ekonomik üretim gerçekleştirmenin yollarını aramaktadırlar. Bu da işletmelerin yeniden üretim faaliyetini gerçekleştirmelerine yol açmıştır. Yeniden üretim ile daha az maliyetle ve daha az kaynak kullanımıyla üretimi gerçekleştirilen ürünler, daha uygun fiyatlar ile satılarak işletmelere yeni pazar olanakları sağlamışlardır. Çalışmanın birinci bölümünde ürün geri kazanım yöntemleri ve ürün geri kazanım yöntemi olarak, yeniden üretim faaliyeti incelenmiştir. İkinci bölümde yeniden üretim faaliyetini gerçekleştiren işletmelerin uygulamak zorunda oldukları tersine lojistik, yeniden üretim için tasarım ve yeniden üretim için planlama ve kontrol konuları açıklanmıştır. Uygulama bölümü olan son bölümde ise Türkiye'de yeniden üretim faaliyetinin durumunu tespit etmek için işletmelere bir anket çalışması uygulanmıştır. Manufacturers find out that they have got more financial earnings by the day with bringing end of life cycle products in a new life cycle by remanufacturing operation. End of life products had no value for manufacturers in the past, but nowadays these products are valuable resources for manufacturers. The product recovery method of remanufacturing is one of the featured business models of today Remanufacturing is called as "Sleeping Giant" in literature because despite the huge importance it has, the economical effect of remanufacturing is presenting slowly. At the preliminary stage only capital goods are remanufactured, by the improvement of production technology remanufacturing has been used in many industry as a factor of decrease costs, protect environment and increase profit. The economical situation is the main reason for firms to make remanufacturing operation which is including the reverse logistic, disassembly, inspection and reassembly process. Within the increasing competition firms try to find the economical ways for low cost production. And this cause remanufacturing operations in firms. By using less resources and low cost production operations in remanufactured product, appropriate prices provide new market areas for firms. Dissertation consists of three sections. Product recovery methods and remanufacturing operation are examined in the first section. Second section includes the description of remanufacturing facilities; reverse logistic, design for remanufacturing, planning and control in remanufacturing operation. The third and final section of the study is including the field research of dissertation. A questionnaire is applied to firms for investigate the remanufacturing facilities in Turkey. Results and concluding comments are included in this section of the study.