İşyerinde psikolojik taciz

Abstract

Modern toplumsal yaşamda yeni tanımlanmaya başlayan, ancak çok eskiden beri varolan bazı olgular çalışma yaşamında da mevcuttur. Bunlardan birisi de psikolojik tacizdir. İşyerinde psikolojik taciz, çalışana karşı işveren, diğer işçiler ya da üçüncü kişiler tarafından sistematik bir şekilde gerçekleştirilen, belli bir süre devam eden, işçiyi yıldırma, aşağılama ve genellikle işyerinden uzaklaştırma amacı taşıyan, işçinin kişilik haklarını ihlal eden söz ve davranışları ifade etmek üzere kullanılan terimdir. Türk hukukunda işçiye yönelik psikolojik tacizle ilgili açık ve doğrudan bir düzenleme olmamakla birlikte, bu tür davranışları yasaklayan hiçbir yasal düzenlemenin olmadığı da söylenemez. Yabancı ülke mevzuatlarında ve uluslararası belgelerde çok daha önceleri ele alınan işyerinde psikolojik taciz, Türk hukukunda önceleri Yargıtay tarafından onanan bir mahkeme kararında ele alınmıştır. 6098 sayılı Türk Borçlar Kanununda da işverene, işçilerin psikolojik tacize uğramamaları için gerekli önlemleri alma yükümlülüğü getirilmiştir. Bunun dışında, psikolojik taciz davranışlarının kişilik hakkının ihlali, haksız fiil ve borca aykırı davranış, hatta bazılarının Türk Ceza Kanunu bakımından suç olarak kabul edilmesi de mümkündür. Bu nedenle, mağdur, hem Türk Medeni Kanunu ve Borçlar Kanunu hem İş Kanunu, hem de Türk Ceza Kanunu kapsamında çeşitli hukuki yollara başvurabilecektir. Certain facts which existed since ancient times, but which are only recently being defined, can also be found in working life. One of these facts is psychological harassment (mobbing). Psychological harassment (mobbing) expresses behaviors which violate personal rights of the employee, realized systematically by the employer, other employees or third persons for a continuous period of time with the purpose of intimidating, scorning and usually aiming to terminate work. Although there are no clear-cut provisions directly concerning mobbing towards employees in Turkish law, it cannot be said that there are no legal provisions prohibiting such actions. Mobbing, which had been dealt with before by foreign states legislation and international documents, has first been mentioned in court decisions approved by the High Court of Appeal. Code of Obligations No. 6098 brings along the obligation of taking necessary measures to protect employees from mobbing. Additionally, mobbing may be deemed as an abuse of personal rights, tort or breach of contract; and some acts may even be considered as a crime under the Turkish Criminal Law. Therefore, the victim may resort to certain legal remedies under the Turkish Civil Law, Turkish Labor Law and/or Turkish Criminal Law.