Avrupa Birliği ulaştırma politikasına uyum sürecinde bir inceleme: Türkiye hava trafik kontrol hizmetleri

Abstract

AB üyesi ülkelerin liderleri, 6 Ekim 2004 tarihinde yayımlanan Avrupa Komisyonu raporu doğrultusunda, 17 Aralık 2004 tarihinde gerçekleştirilen Brüksel Zirvesi'nde ‘‘Türkiye ile 3 Ekim 2005 tarihinde katılım müzakerelerinin başlatılması' kararını almıştır. Bu karar, Türkiye-Avrupa Topluluğu ilişkilerinde yeni bir dönemin başlangıcını oluşturmuştur. Türkiye, adaylığının teyit edildiği Helsinki Zirvesi'nden bu yana Kopenhag siyasi kriterlerine uyum yönünde gerçekleştirdiği kapsamlı reformlarla üyelik yolunda önemli mesafe katetmistir. Ancak Birliğin toplumsal yaşamını düzenleyen tüm hukuk kurallarının oluşturduğu AB müktesebatının benimsenmesi ve uygulanması anlamına gelen müzakere süreci, Türkiye açısından her alanda çok daha kapsamlı bir dönüşümü gerektirmektedir. Bu da, önümüzdeki dönemde her alandaki Türk mevzuatını AB müktesebatına uyumlaştırma çalışmalarına özel önem verilmesini gerektirmektedir. Bu çalışmanın amacı, AB ile yürütülen katılım müzakereleri sürecinde ele alınacak müktesebat başlıklarından biri olan ‘‘Ulaştırma Politikası' başlığı ve bu politikada bir alt sektör olarak ele alınan Hava Ulaştırma Politikası kapsamında Türkiye Hava Trafik Kontrol Hizmetlerinin bu politikalara uyum durumunun, sivil havacılığı düzenleyen uluslararası antlaşmalar ve kurumlar hakkındaki bilgiler eşliğinde incelenmesidir. Yaşanan küreselleşmeyle birlikte hava taşımacılığı, taşımacılık türleri arasında önemli bir yer tutmaktadır. Her yıl katlanarak büyüyen sektör ve artan hava trafiği doğrultusunda ise uçuş emniyeti en önemli unsur olarak karşımıza çıkmaktadır. Kurum olarak hava seyrüsefer hizmet sağlayıcıları ve insan faktörü olarak hava trafik kontrolörleri ise bu unsurun önemli temsilcilerindendir. Bu bağlamda tezde çalışmanın önemli bir amacı olarak hava trafik kontrol hizmeti ve ülkemizde çok bilinmeyen ancak gelişmiş ülkelerde büyük saygınlık gören hava trafik kontrolörlüğü mesleği ayrıntılı olarak anlatılmaya çalışılmıştır. Hava trafik yönetimine ilişkin olarak ele alınan güncel konuların ve kavramların halen aktif olarak görev yapan hava trafik kontrolörlerine de faydalı olacak bilgiler içermesine çalışılmıştır. Türkiye ve AB üyesi ülkeler hava seyrüsefer hizmet sağlayıcıları hakkında özet bilgiler verilerek karşılaştırmalar yapılmış, AB hava trafik yönetimi mevzuatına yer verilerek Türkiye'nin bu mevzuata uyum durumu incelenmiştir. Anahtar Kelimeler: Avrupa Birliği, Ulaştırma, Hava Trafik Kontrolörü, Hava Seyrüsefer. Leaders of the European Union countries in the Brussels Summit, performed on 17th December 2004, adopted to start accession negotiations with Turkey on 3rd December 2004, in accordance with the European Commission's report issued on 6th October 2004. This decision means the beginning of a new era on the relations of Turkey and European Community. Turkey has advanced considerable way for the membership with comprehensive reforms for the harmonisation to Copenhagen Political Criteria since Helsinki Summit where its candidacy has been confirmed. Nevermore negotiation process which means of accepting and applying complete level of rules composing European social life requires, more comprehensive transformation for the purpose of Turkey. And this requires, in the forthcoming days, to make much of importance for the harmonisation of Turkish Legislation to Acquis Communitaire. Purpose of this study is to analyse the "Transportation Policy" title, which is one of the titles will taken into hand while the accession negotiations with EU, and cohesion situation of Turkish Air Traffic Control Services, accompanied with international treaties and institutions which are drawing up civil aviation, within the context of Air Transportation Policy. In conjunction with globalisation, air transportation has an important place among other transportation manners. In this exponentially growing sector, air safety seems the most important issue. Air traffic service providers as institutions and air traffic controllers as human factor are some of the most important components. In this context in this thesis, as one of the fundamental purpose of the study, air traffic control service and profession of air traffic controlling, which is less known in our country but is being held in high estimation in developed countries, has been tried to explained particularly. Also its tried to give contemporary information and senses regarding air traffic management to the air traffic controllers who are working currently. Brief information given about Turkey and EU member countries' air traffic service providers accompanied by comparisons and EU air traffic management legislation have been defined and cohesion situation of Turkey have been assessed. Key Words: European Union, Transportation, Air Traffic Controller, Air Navigation.