Spor turizmi pazarlaması ve futbol takımlarının hazırlık dönemi kamp yeri tercihlerini belirleyen etkenler

Abstract

Son yıllarda dünya genelinde spor turizmi ya da spor ile ilgili turizm türlerinin çok önemli ölçüde gelişme gösterdiği uzmanlar tarafından belirtilmektedir. Spor turizmi konusundaki çalışmalar bu alanda birbirinden farklı birçok pazarın bulunduğunu ortaya koymuştur. Spor turizminin en sık kullanılan tanımıæ "spor yapmak amacı ile seyahate çıkmak (aktif spor turizmi), spor olaylarını izlemek amacı ile seyahat etmek (pasif ya da olayları izlemek şeklinde spor turizmi) ve spor alanında ünlü ve çekici-likleri olan yerleri ziyaret etmek" şeklinde yapılmaktadır. Konuyla ilgili uzmanlar da bu üç kategoriyi daha alt kategorilere ayırarakæ spor resortları, katılımlı spor etkin-likleri turizmi, kruvaziyer spor turizmi, olaylara bağlı spor turizmi, spor turları ve benzeri şekillerde sınıflandırmıştır. Spor turizmi pazarları konusunda da yine, sportif olaylarla ilgili pazarlar, macera ve açık hava seyahatleri pazarı, sağlık ve termal turizme bağlı sporlar pazarı ve rekabete dayanan sporlar pazarı şeklinde sınıflan-dırmalar yapılmaktadır. Bütün bu sınıf ve kategoriler iki klasik ve temel turizm şek-linin alt kategorileri olarak ortaya çıkarlaræ bunlar boş zamana bağlı seyahatler ve iş seyahatleri pazarlarıdır. Futbol turizmi, sezon öncesi hazırlık kampları ve özel futbol turnuvaları bir anlamda örgütsel pazar özelliği gösteren ve sportif olaylara bağlı turizmin bir alt dalı olarak yukarıdaki iki temel turizm kategorisinin ikincisinde yani iş seyahatleri paza-rında yer alır. Çünkü, bu takımların yukarda belirtilen kategorilerdeki seyahat ne-denleri bir bölgeye dinlenmek, eğlenmek, zevk için spor yapmak ya da tatile çıkmak değildir, bu kulüpler oyuncularını bir sonraki döneme hazırlamak amacı ile turizm bölgelerine ve turizm tesislerine giderler. Bu nedenle futbol ya da başka spor dalla-rındaki takımların turizm bölgeleri ve bu alanda hizmet sunmak isteyen işletmeler için son derece önemli pazarlardır. Bu nedenle de bu takımların bireysel anlamda oyuncularının, profesyonel anlamda da yöneticilerinin temel ihtiyaçlarının ve moti-vasyonlarının bilinmesi gereklidir. Bu çalışmanın da amacı futbol takımlarının yukarda belirtilen amaçlarla gi-decekleri bölgeleri ve tesisleri seçerken vereceği kararları hangi faktörlerin etkiledi-ğini belirlemektir. Bu amaca ulaşmak için ilk aşamada alanyazın (literatür) taraması yapılarak ikincil kaynaklardan veri toplanarak çalışmanın kuramsal altyapısı oluştu-rulmuştur. Daha sonra da uygulama aşamasında futbol takımları için geliştirilen ve dört aşamalı sorulardan oluşan anket formu aracılığı ile yerli ve yabancı futbol ku-lüplerinin kamp yeri tercihlerini etkileyen temel kriterler ile ilgili veriler toplanmaya çalışılmıştır. Toplanan veriler gerekli istatistiksel süreçlerden geçirilmiş ve önceden oluşturulan hipotezler test edilmiştir. Elde edilen sonuçlar kısaca, futbol takımlarının bölge seçimlerinde güvenlik, yüksek kalitede hizmet standartları ve bölgede yeterli alt yapı olanakları ile futbol turnuvası organizasyonlarının en önemli etkenler oldu-ğunu göstermiştir. In recent years, it has been noted that the extent and volume of sport-related travel has grown exponentially worldwide. The study of sport tourism reveals that there are a vast number of specialized markets to explore in this area. A frequently used defi-nition of sport tourism travel to play sports (active sport tourism), travel to watch sports (event sport tourism), and travel to visit or show respect famous sport related attractions. Experts divide sport tourism into further sub-categories such as resorts, participation activities, cruising, events and tours etc. Various sport tourism mar-kets, including event sport tourism, outdoor and adventure travel, health spa tour-ism and competitive sport travel exist as sub-sets of the two major fields of tourism demandæ leisure travel and business travel. Football tourism, seasonal preparation camps tourism and private football tournaments (organizations) as a kind of sport event tourism can be included into the second category, namely business tourism. Because the main purpose of soccer (football) teams is not to take a holiday, pleasure, recreation, entertainment etc. or play football for fun. So, their basic objective of taking a travel to a destination and/or choosing a facility is to train and prepare their players for forthcoming sea-son. For this purpose, soccer (football) or some other sport teams are very important sport tourism markets for tourism destinations and tourism businesses supplying their services to this market. Therefore, they should know the basic needs and moti-vations of both the players of the teams as individual consumers and the managers of the clubs as organizational/professional customers. The main objective of this study is to determine or explore the basic factors affecting the decisions of soccer teams about the destination and/or facility selection for seasonal preparation camps. In order to reach this purpose, literature survey was made initially which provides the secondary data to be analyzed. Data gathered through structured questionnaire consisting of a-four category questions and investi-gating destination/facility selecting criterions developed for Turkish and foreign soccer teams was analyzed by the descriptive statistics, hypotheses tests and multi-variate statistical tests. The results indicated that the most important factors affecting destination selection decisions of the soccer teams are safety, high quality service standards and infrastructure and organized football tournaments in the destinations.