Patent lisansı sözleşmesinde tarafların hukuki durumu

Abstract

Lisans sözleşmesi, fikri ve sınai mülkiyet alanındaki gayrı maddi bir hakkın, hak sahibi tarafından üçüncü kişilere kullandırılması amacını güden bir sözleşmedir. Lisans sözleşmesi ekonomik ve hukuki bakımdan son derece önemli bir sözleşme olmasına rağmen, henüz yasal bir zemine oturtulmamıştır. İnceleme konumuz olan patent lisansı sözleşmesine ise 551 sayılı Patent Haklarının Korunması Hakkında Kanun Hükmünde Kararname'de yer verilmiştir. Ancak buradaki düzenleme, patentten doğan hakların lisans sözleşmesine konu olabileceğini belirtmekte ve buna ilişkin bazı kurallar öngörmektedir. Dolayısıyla patent lisansı sözleşmesinin hukuki nitelik bakımından isimsiz bir sözleşme olduğunu ifade etmek mümkündür. Patent lisansı sözleşmesi, lisans verenin, patentten doğan haklarının kullanımı konusunda lisans alanı yetkilendirdiği bir sözleşmedir. Lisans veren, yaratıcı zekasını kullanarak meydana getirdiği patentli buluşu lisans alanın yararlanmasına sunarak gelir elde etmekteæ lisans alan ise kullandığı teknoloji sayesinde, birçok bakımdan rakipleri karşısında üstün bir konuma kavuşmaktadır. Karşılıklı çıkarlar dengesinin gözetildiği patent lisansı sözleşmesi, taraflar arasında sürekli bir borç ilişkisi kurmaktadır. Bu hukuki ilişkide tarafların yükümlülükleri büyük bir önem taşımaktadır. Patent lisansı sözleşmesinde lisans verenin en temel yükümlülüğü, sahip olduğu patent hakkını lisans alanın kullanımına sunmak ve bu kullanımın gerektiği şekilde gerçekleşmesini sağlamaktır. Böylece lisans veren, hakkının kullanılmasını yasaklama yetkisini lisans alana karşı ileri süremeyecektir. Lisans alan ise patentli buluştan yararlanmasının karşılığı olarak lisans verene uygun bir bedel ödeme yükümlülüğü altındadır. Bununla birlikte patent lisansı sözleşmesi, günümüzün teknik ve ekonomik koşulları altında, bu denli basit bir hukuki ilişki olarak değerlendirilemez. Taraflar yaptıkları sözleşmede gerek sözleşmenin yapılış amacından gerekse aralarındaki güven ilişkisinden kaynaklanan çok çeşitli yükümlülükler öngörmektedirler. Anahtar Kelimeler: 1- PATENT 2- LİSANS SÖZLEŞMESİ 3- TEKNOLOJİ 4- SÜREKLİ BORÇ İLİŞKİSİ 5- KARŞILIKLI YÜKÜMLÜLÜKLER License agreement pursues the right given by the owner of a non-materialistic right in intellectual and industrial possession to be used by third persons. Although license agreement is important for both economical and legal perspectives, yet it is not based on legal ground. As our research subject, patent license agreement is arranged by the 551 numbered "Protection of Patent Rights" oriented decree-law rule of law. However, this legislation implies the rights which are based on patents can be subjected to license agreements and projects some related rules. Consequently, we can express the patent license agreement as a nameless agreement according to legal background. Patent license agreement is a kind of an agreement that, license grantor authorizes the license recipient in the usage of the rights which are based on patents. License grantor makes income by opening the patent of his invention to the benefit of the license recipient and license recipient gains an advantage against its rivals by the technology it is used. Patent license agreements in which mutual benefits are protected, establishes a continuous debt relationship between sides. In patent license agreement, license grantors' primary responsibility is to present and control the usage of the license by the license recipient. By this way, license grantor does not have the authorization to ban the usage of the license by the license recipient. Moreover, license recipient is under the responsibility of paying an appropriate price for benefiting a patented invention. Furthermore, patent license agreement, can not be evaluated as such a simple legal relationship in today's technical and economical circumstances. Sides foreseen many varying responsibilities from many aspects such as the purpose of the agreement and mutual trust relationship among each other in the agreement that they contracted. Keywords: 1-PATENT 2-LİCENSE AGREEMENT 3- TECHNOLOGY 4-CONTİNUOUS DEBT RELATİONSHİP 5- MUTUAL RESPONSİBİLİTİES \r