Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi'nde temel hak ve özgürlüklerin sınırlanma nedeni olarak Avrupa kamu düzeni

Abstract

Tezimizin konusu, 20 Mart 1950' de Roma' da imzalanan AİHS' de temel hak ve özgürlüklerin sınırlama nedeni olarak "kamu düzeni" kavramıdır. Kamu düzeni, tanımı üzerinde görüş birliği sağlanamamış bir kavram olmakla birlikte, ammenin intizamıæ toplumun genel yararını koruyucu hükümleræ devletin milli güvenliğini, düzenini ve bireyler arasındaki huzuru ve ahlak kurallarına uygunluğu, toplumun genel sağlığını, insan onurunu sağlamaya yarayan kurum ve kurallaræ toplumun huzur ve sükununun sağlanmasını, devletin ve devlet yapısının korunmasını hedef tutan, toplumun her alanındaki düzeninin temelini oluşturan kurallar olarak tanımlanabilir. Kamu düzeni, temel hak ve özgürlüklerin meşru sınırlama nedeni olmasının ötesinde hukukun, hukuk düzenlerinin temelinde yer almaktadır. Gerek Özel Hukukta gerekse Kamu Hukuku alanında kamu düzeni belli özel işlevlere sahiptir. Örneğin sözleşmeler hukuku açısından, sözleşmelerin geçerlilik sebebi olan kamu düzeni, aynı zamanda İdare Hukuku' nda İdari Kolluk hizmetlerinin konusunu oluşturmaktadır. AB hukuk düzeninde de kamu düzeni kavramı özgürlüklerin sınırlama nedeni olarak karşımıza çıkmaktadır. AİHS ve Ek Protokollerde kamu düzeni nedeniyle olağan hallerde sınırlanabilen hak ve özgürlükler, özel hayatın, aile hayatının ve konut dokunulmazlığının korunmasıæ düşünce, din ve vicdan özgürlüğüæ ifade özgürlüğü, toplantı dernek ve sendika kurma özgürlüğüæ mülkiyet hakkı ve yabancıların sınır dışı edilememesi haklarıdır. Bu hakların kamu düzeni sebebiyle sınırlanması çalışmamızın ikinci kısmında AİHM kararları ışığında incelenmiştir. Genel olarak AİHM içtihatları göz önüne alındığında kamu düzeni kavramı, olaydan olaya farklılık gösterebilmektedir. Somut olaydaki değişkenler, kamu düzeni nedeniyle sınırlamayı olumlu ya da olumsuz olarak etkileyebilmektedir. Sonuç olarak görüşümüz, iç hukukumuzdaki kural ve uygulamaların AİHM' nin yorumlama ölçütlerinin ve kararların doğru tahlil edilerek bunlara paralel hale getirilmesi gerektiği yönündedir. Our thesis is about "public order" as a restraint basis for fundamental rights and freedoms in European Convention of Human Rights (ECHR) which is signed in Rome in 20th March 1950. There have not been consensus on the definition of "public order". Therefore we can define it as follows: Public order is sum of the rules that codes the public interest, security of state, order of state, security and peace of interpersonal relations, public health, rules and foundations that help the satisfaction of human dignity, etc. Public order is not only legitimate reason of restraint of fundamental rights and freedoms but also mainly basis for the law orders. Both in civil law and public law, the concept of public order has some special functions. For example, in Law of Contracts validity reason of contracts is public order, and public order is also a matter of administrative police services in Administrative Law. In EU law order, the concept "Public Order" is a reason of restraint of freedoms. In ECHR and Additional Protocols the rights and freedoms which can be restrained in state of unexpections due to Public Order are as follows: Freedom of thought, conscience and religionæ Freedom of expressionæ Freedom of assembly and associationæ right of property and right of undeportation of the foreigners. Restraint of these rights due to Public order is examined in the second part of our thesis in light of the foregoing European Court of Human Rights decisions. According to the precedents of European Court of Human Rights, the concept "Public Opinion" differs in cases. Variables in the present case affects the restraint whether negatively or positively due to the public order. In conclusion, in our point of view, rules and executions in our domestic law should be equalized by analysing ECHR's legal conceptions and decisions.