Finansal bilgi manipülasyonu ve örnek bir uygulama

Abstract

Finansal bilgi, ekonomide büyük bir öneme sahiptir. Finansal bilginin doğru ve güvenilir olması ekonominin performansını önemli derecede etkilemektedir. Sermaye piyasalarında, etkin bir piyasanın oluşumunun temelinde güven ve fırsat eşitliği ilkeleri yer almaktadır. Zaman zaman piyasalarda bu ilkelere ters düşen işlem ve davranışlar olduğu gözlenmektedir. Bazı piyasa katılımcılarının rasyonel olmayan davranışlarlaæ dayanağı olmayan, beklenmedik dalgalanmalar yaratarak yatırımcıları yanlış yönlendirmeleri ve bundan haksız kazanç sağlamaya çalışmaları manipülasyon olarak nitelendirilmektedir. Ancak kar yönetimi, aldatıcı finansal raporlama, yaratıcı muhasebe uygulamaları, agresif muhasebe, karın istikrarlı hale getirilmesi, muhasebe hata ve usulsüzlükleri ve muhasebe manipülasyonu gibi değişik yöntemlerle gerçekleştirilen finansal bilgi manipülasyonu ekonominin işleyişinde olumsuz etkiler yaratmaktadır. Bazı kişisel ve kurumsal amaçlarla şirketlerin kamuya açıklanan finansal bilgileri değiştirilmektedir. Finansal bilgi manipülasyonu SPKn'da 47/A-3 maddesinde, "Sermaye piyasası araçlarının değerini etkileyebilecek yalan, yanlış, yanıltıcı, mesnetsiz bilgi verilmesi, haber yayılması, yorum yapılması ya da açıklamakla yükümlü olunan bilgilerin açıklanmaması' olarak tanımlanmıştır. Bu çalışmanın amacıæ finansal bilgi manipülasyonunu, nedenleri, amaçları, yöntemleri, teknikleri ve sonuçları kapsamında açıklamak ve İMKB'de gerçekleşen finansal bilgi manipülasyonu tekniklerini ve bu tekniklerin gerçekleşme sıklığının tespit etmektir. Çalışmada ‘SPK Haftalık Bültenleri' nden yararlanılarak İMKB' de işlem gören şirketlerin hangi tekniklerle finansal bilgi manipülasyonu yaptıkları tespit edilmiştir. Ayrıca, bu tezde tespit edilen finansal bilgi manipülasyonu tekniklerine ilişkin yapılan öneriler ve önerilerimiz yer almaktadır. Financial knowledge has a big importance and effect in economy. To form an effective capital market, the financial knowledge must be reliable. Reliability and equality of opportunity principles are the fundamental principles of stable and affective capital markets. However, sometimes these principles are disobeyed. Irrational behaviour of some market participants makes unexpected volatility in market and it is called manipulation. The methods of financial knowledge manipulations such as "Income management", "fictive financial statements", "creative accounting", "aggressive accounting", "making the income stable" and "irregularity in accounting" have negative effects on economy. Sometimes, for some personal or corporate reasons, the published information about firms can be changed. SPK (Capital Markets Board of Turkey) describes the financial knowledge manipulation as giving wrong and colorable information or doing wrong comments that can affect the value of capital market instruments or not to report the information that must be reported. The aim of this thesis is to explain the reasons, aims, methods and the results of financial knowledge manipulation and to determine the methods and frequency of financial knowledge manipulation in ISE. By using the weekly reports of SPK the methods of financial knowledge manipulations applied by some firms which are quoted to ISE are determined. Moreover, some suggestions are included in thesis about actions can be taken to prevent the financial knowledge manipulations.