Abstract:
This thesis analyzes the major developments in economic, diplomatic-military issues in Chinese politics in the 1990s. It is obvious that China's growth is amazingly rapid in this period. With its expanding economy, growing military capabilities and diplomacy in recent time China is inclined to be a real hegemony and thus, will have a competition with the superpower of the world, the US. In this respect, rise of China poses a major challenge to US hegemony. Besides the changing foreign relations of China, in the thesis there discussed China's controversial issues with the US which are possibly the most compelling issue in the current international relations. China's competition with the US proves that China is not yet in a position to fulfill the conditions necessary to become a global hegemony, but has a huge potential to become a regional hegemony. In this regard China's relations with Central Asian countries and Russia within the framework of Shanghai Coopertaion Organization are analyzed in detail. The thesis argues that even if China fails to be a global hegemon in the classical sense, it has the potential to create radical systemic changes in international system by becoming a regional power. Bu tez 1990'lardan itibaren Çin siyasetindeki ekonomik, diplomatik-askeri meselelerdeki temel gelişmeleri araştırmaktadır. Bu dönemde Çin'in büyümesi şaşılacak derecede hızlıdır. Gelişen ekonomisi, büyüyen askeri gücü ve diplomasi ile gerçek bir hegemon olma eğilimine giren Çin, böylece süper gücü olan ABD ile rekabete girmektedir. Bu minvalde Çin'in yükselişi Amerikan hegemonyasına bir tür meydan okumadır. Çin'in değişen dış ilişkilerinin yanı sıra bu tezde, günümüz uluslararası ilişkilerinin muhtemelen en zorlayıcı konularını oluşturan Çin ve Amerika arasındaki anlaşmazlıklar da tartışılmaktadır. Çin'in Amerika ile rekabeti, onun henüz küresel bir hegemonya olmak için gerekli şartlara sahip olmadığını, ancak aynı zamanda bölgesel bir hegemonya olmak için de büyük bir potansiyele sahip olduğunu göstermektedir. Bu çerçevede Şanghay İşbirliği Örgütü içinde Çin'in Orta Asya ve Rusya gibi bölgesel ülkeler ile kurduğu ilişkiler ayrıntısıyla incelenmektedir. Sonuç olarak bu tez, klasik anlamda küresel bir hegemon olamasa da Çin'in, bölgesel bir güç haline gelmesi neticesinde uluslararası sistem üzerinde köklü sistemik değişiklikler yaratma potansiyeline sahip olduğunu iddia etmektedir.
