Transfer fiyatlandırması ve vergilemede etkinlik

Abstract

Küreselleşme sürecinin hızlanmasıyla, işletmeleri faaliyet alanları, rekabet şekilleri, örgütsel yapıları ve yönetim anlayışları değişmeye başlamıştır. Sürecin asıl belirleyici ve şekillendirici yönü olan ekonomik değişim, gelişen iletişim ve enformasyon teknolojilerinin sunduğu imkanlar ile tüm dünyayı tek pazar haline getirmiştir. Ekonomik ilişkilerin kazandığı yeni biçim sonucunda çok uluslu şirketler gittikçe önem kazanmış hatta bundan da öte, hükümetlerden daha çok söz sahibi olmuşlardır. Çok uluslu işletmeler, ülkeler arası yaptıkları mal ve hizmet transferleriyle karlarını en yükseğe arttırmaya çalışmaktadır. Bu amaçlar doğrultusunda çok uluslu işletmeler, transfer fiyatlandırması yöntemlerini kullanarak, uluslararası yasalar ve yatırım yaptıkları ülkelerin yasaları çerçevesinde kendilerine maksimum faydayı getirecek faaliyetler yapmaya yönelmekte, ülkeler arasında kar transferi yaparak maksimum kazancı sağlamayı hedef almaktadır. Çalışmamızda öncelikle, küreselleşme ve çok uluslu şirketlerin dünya ekonomisi içindeki konumları değerlendirilip, kendi aralarında gerçekleşen mal ve hizmet ticaretinde, transfer fiyatlandırması manipülasyonu yapma gerekçeleri ve mekanizmaları incelenmiştir. Daha sonra transfer fiyatlandırması yöntemiyle haksız gelir aktarımının önlenmesine yönelik olarak hazırlanan OECD ve ABD düzenlemeleri analiz edilmiştir. Çalışmamızın son kısmında Türk Vergi Sisteminde transfer fiyatlandırmasının gelişimi ve transfer fiyatlandırmasının işleyişi sonucu ülkelerin vergi gelirlerinin nasıl aşındığı ve vergilemede etkinlik üzerine etkisi örnekle açıklanmıştır. Transfer fiyatlandırması ile ilgili önerilerde bulunulmuştur. Anahtar Kelimeler: Küreselleşme, Çok uluslu Şirketler, Transfer Fiyatlandırması, Türk Vergi Sistemi, Verilemede Etkinlik. According to increasing the process of globalization, companies working areas, way of competitions and way of management have been changing. Economical changes, the true shaping part of the globalization process, have turned the whole world to one market by using the facilities of emerging communication and information technologies. As a result of the new form of economical relations, multi national companies have gained more importance day by day. Moreover, they even become more powerful than governments. The multi national companies target to get the highest, maximum profit by trading goods and services in between countries. These companies set to achieve the highest profit by using transfer pricing system and capital transfer. They take actions for their plans to make a good profit according to the procedures and policies of these countries by taking advantage of the gap in their legal system. In our study, firstly, it is discussed that globalization and the motivations of multi national companies to make transfer pricing manipulations in the intra group transactions and the mechanisms of transfer pricing manipulations and it is also evaluated that the position of the multi national companies and their impacts in the global economy. Secondly, the study has analyzed the OECD transfer pricing guidelines and USA regulations whose objectives were to prevent unfair income shifting among the countries by using transfer pricing". In the last part of our study, it is explained that how the tax incomes depreciate and how it affects the efficiency of taxation as a result of the improving of the transfer pricing and the process of transfer pricing in the Turkish Tax System. Some suggestions have been made regarding the transfer pricing. Key Words: Globalization, Multi National Companies, Transfer Pricing, Turkish Tax System, Efficiency of Taxation,