Türk bankacılık sektöründe vergi kanunlarının karlılık üzerine etkileri

Abstract

Bankacılık Sektörünün finansal piyasalarda aracılık fonksiyonları en etkin bir biçimde yerine getirebilmelerinde karlı çalışmalarının önemi büyüktür. Güçlü bir özsermayeye sahip olan bankalarda karlılık oranı daha yüksek olmaktadır. Günümüzde bankacılık sektörünün sermaye yeterlilik oranının standartlara uygun bir şekilde yüksek değerlerde çıkması, bankaların sermayelerini iç ve dış risklere karşı korumaktadır. Banka karlılıklarının yüksek çıkmasında ve mevduat sahipleri açısından bir güvence unsuru olmada, yüksek sermaye oranlarının önemi büyüktür. Banka karlılıklarını etkileyen birçok faktör bulunmaktadır. Çalışmamızda banka karlılığı, karlılığı etkileyen temel faktörler ve bankacılık sektörünün yapısı ele alınarak açıklandıktan sonra mali sistem içinde önemli bir konumda bulunan bankacılık sektörünün, aynı zamanda kamu maliyesi içinde vergilerin toplanması bakımından üstlendikleri aracılık fonksiyonları, sorumlulukları ve vergi kanunları karşısındaki durumları açıklanmaya çalışılmıştır. Mali sistem içinde önemli konumları bulunan bankalarımızın, devletin vergi hasılatı açısından güvenli olarak gördüğü kurumlar olmaları bakımından ulusal ekonomi içinde kanunlarla getirilecek düzenlemelerle teşvik edilmeleri ve işlemlerinin en düşük maliyetler altında sürdürülmesi gerekmektedir. Böylelikle daha yüksek karlar altında çalışacak olan bankalar, ekonomide fon birikiminin artmasına ve ekonomik büyümenin hız kazanmasına katkı sağlamış olacaklardır. Çalışmamızın uygulama kısmında, mevduat bankaların ödedikleri vergilerin karlılıkları üzerine etkileri, koentegrasyon ve nedensellik analizleri ile araştırılmıştır. Uygulama sonucunda, vergiler ile karlılık değişkenleri arasında uzun dönem bir ilişki saptanmış, karlılıkta meydana gelen değişikliklerin nedeninin vergiler olduğu belirlenmiştir. Banking sector's working at a profit has a significant importance in carrying out the mediation functions in financial markets effectively. Profitableness rate is higher in banks having powerful capitals. Currently, the banking sector's capital capacity rate's appearing in high value consistent with standards protect the bank's capitals from internal and external risks. The importance of high capital rates is inevitable at bank profitableness appearing in high value and become an assurance element for deposit owners. There are many factors affecting bank's profitableness. In this study, after explaining the bank profitableness, main factors that affect profitableness and the structure of banking systemæ banking sector which keeps an important position in financial system and at the same time their mediation functions in terms of collecting the taxes in public finance, their responsibility in taxation and their situation in tax laws are tried to be explained. Banks, as they have an important position in financial system and are seen as reliable institutions by the government regarding tax proceed, have to be promoted in national economy with regulations of laws, and their procedurs have to be maintained with the lowest costs. Thus, banks working at higher profits will cause a rise in fund accumulation in economy and an acceleration of economic growth. In the application part of our study, the effects on their profitableness that paying taxs of deposit banks is searched by using cointegration and causality analyses. With the result of application, it is determined that, there is a long term relationship between taxs and profitablenessæ also taxs are the reasons for the changes of being appeared profitableness.