İslam Hukukunda Sedd-i Zerai delilinin kullanılışı

Abstract

İslam hukuku, insanların dünya ve ahiret maslahatlarını sağlamayı kendisine gaye edinmiştir. Bu amacı doğrultusunda gelişen sedd-i zerai deliliyle, dinin yasakladğı ve maslahatı dışında saydığı bir davranışa götüren, ona ulaştıran vesileyi de engellemiştir. Bu çalışmanın amacı, İslam hukukunda sedd-i zerai delilinin, kendisinde bir kötülük bulunmadığı halde fesada yol açmasından endişe edilen uygulamaları geçersiz kılmasını göstermektir. "Kötülüklerin engellenmesi" manasına gelen sedd-i zerai, İslam hukukunda geniş bir alanda uygulanmıştır. İslam hukukunda mezhep imamları tarafından, genel olarak kabul görmüştür. Maliki, Hanbeli ve Hanefiler, sedd-i zerai'yi bir delil olarak kabul etmişler ve buna göre hüküm bina etmişlerdir. Şafiilerin ise bu delili zayıf kabul etmelerine rağmen onu kullandıkları görülmektedir. Bu prensibin İslam hukukçuları tarafından genel kabul görmesi, bunun üzerine hüküm bina edilmesi maslahatı kazandıran bir durumdur. Tez, giriş ve beş bölümden meydana gelmektedir. Girişteæ zeria kavramı, çeşitleri, İslam usul hukukundaki yeri ve önemi üzerinde durulmıuştur. I. Bölüm'de ibadetle ilgili zeria uygulamaları verilerek konu örneklerle açıklanmaya çalışılmıştır. II. Bölümde ise muamelatla ilgili alışveriş, şüf'a, riba, selem konularında zeria örnekleri açıklanmıştır. III. Bölüm ceza hukuku ile ilgili zeria Islamic law aims at providing people's affairs of this life and hereafter. To accomplish this, Islamic law prevents the ways and the causes to the prohibited acts and behaviors that are regarded as outlaw, by application of "Sedd-i Zerai Proof". The aim of this study is to indicate that Sedd-i Zerai Proof in Islamic law abolishes the applications that may cause disorder even though these behaviors themselves are not considered to be unlawful. Sedd-i Zerai that means "the shutting of roads to evil" has been widely applied in the area of Islamic law. Mostly, it has been accepted by the leaders of main sects. In Islamic law, Malikis, Hanbalis, and Hanafis have recognized Sedd-i Zerai as a proof and have formed statements based on this proof. Although Shafi'is has regarded it as weak in evidence, in some operations it is seen that they practice the principle of Sedd-i Zerai. The acceptance of this principle and forming statements based upon this proof grounds adopting given statements. To finalize, Sedd-i Zerai proof has been regarded as an evident principle that makes life easier and is helpful since it provides answers to the contemporary issues of changing and developing life. Key Words : 1) Mean, 2) Prevention, 3) Evidence, 4) Comparison