Siyasal partilerde şirketleşme eğilimleri

Abstract

Günümüzde siyaset bir piyasa olarak tasavvur edilmekte, bir şirketin başarıyı hedeflediği piyasada uygulayacağı stratejiyi belirlemede kullandığı mantığı siyasette kullanmak söz konusu olmaktadır. Bu ortamda kurulan partileræ ideolojileri silikleşen, kimliksizleşen, aynılaşan siyasal partilerdir. Söz konusu siyasal partiler, şirketlerde olduğu gibi kar-zarar (oy kazanma ve kaybetme) analizleri yapıp, kendilerine göre pazarlama anlayışları geliştirmektedirler. Bu tez çalışması, siyasal partilerdeki yapısal ve işlevsel dönüşümler ile siyasette görüntülerin ve imajların artan gücünü incelemeye çalışırken, Adalet ve Kalkınma Partisi'ni (AK Parti) kendisine örneklem olarak seçmektedir. Çalışma, AK Parti'yi lider, kadro, parti tipolojisi, söylem gibi bölümlerden hareketle analiz etmeye odaklanmaktadır. AK Parti, siyasal partilerin sahip olduğu bu klasik unsurlar çerçevesinde ele alınıp, tartışılmaktadır. Çalışmanın bu biçimde kurgulanışındaki amaç AK Parti'yi örgütsel yapı, söylem ve lider unsurları üzerinden konumlandırmak, böylece de siyasi partilerdeki şirketleşme eğilimlerini ortaya koyabilmektir. Bu noktadan hareketle üç ana bölümden oluşan çalışmanın birinci bölümünde, profesyonelleşen örgüt yapısı ele alınmaktadır. İkinci bölümde AK Parti söylemleri, gösterileşen siyasette ön plana çıkan siyasal pazarlama ve siyasal iletişim alanında yapılan çalışmalar dikkate alınarak incelenmektedir. Son bölümde ise parti örgütünden ziyade ön plana çıkan/çıkarılan parti lideri Recep Tayyip Erdoğan'ın siyasi kariyeri ve kişiliği mercek altına alınmaktır. Çalışmada, AK Parti'nin seçmen kitlesinin sadece dindar seçmenlerle açıklanamayacak, tipolojik olarak "Hepsini Yakala Partisi" (Catch All Party) özellikleri gösteren, örgütlenmesinde profesyonelliğe önem veren (kurumsal kimlik oluşumu, personelde liyakat vb.), siyasal yelpazenin tam ortasında durmaya çalışan, kitleyle ilişkisini program ya da ideolojiden daha çok doğrudan liderinin karizması ve kitle iletişim araçlarının etkili bir biçimde kullanılmasıyla kuran, dolayısıyla şirketlerin sahip olduğu pazarlama, halkla ilişkiler, Ar-ge gibi destekleyici unsurları bünyesinde barındıran bir parti olduğu savunulmuştur. Anahtar Kelimeler: Siyasal Parti, Siyasal Parti Örgütlenmesi, Siyasal Parti Stratejileri, AK Parti, Siyasal Pazarlama, Siyasal İletişim, Şirket Parti. Today, policy, like others, is approached as a market. Using in the policy, the reason, used in the designation of the strategy that is administered in the market on which a company plans the success, has been an assessment roll. Parties, occurred in such a case, are political parties whose ideology becomes indistinct, deindividuated and same. According to themselves, these political parties improve their intelligence of marketing by performing profit and loss (polling and losing votes) analysis. This thesis study, while trying to analyze the increased power of images in policy, with the structured and functional transformation in policy, it chooses Justice and Development Party (AK Party) as a thinking object. This study will focus on to analyze AK Party with the movement of its component such as leader, cadre, party typology, expression. AK Party will be come up as part of the classic components that the other political parties have and discussed. The purpose of being edit of the study like this is to position AK Party with the components of organizational structure, expression and leader and to display incorporation movement in political parties. At that point, in the first part of the study that is formed by three principal parts, it will be tried to explain the professionalized organization constitution. In the second part, considering AK Party's expression, political marketing in the policy and the study of political communication will be analyzed. In the last part, rather than political party, Recep Tayyip Erdoğan, the leader of party, will be in consideration. In the study, AK Party is defended that all of its voters are not religious and as a typological, it shows "Catch All Party" characteristic, considers that being organized must be professional, tries to stand in the middle of politics, it establishes relationship with mass by using mass media or leader's charisma effectively, rather than program or ideology. And so, AK Party is defended as a party that includes marketing, public relations and supporting components like R&D. KEY WORDS: Political Party, Political Party Organization, Political Party Strategy, AK Party, Political Marketing, Political Communication, Business Firm Model of Political Parties.