Ek ödemelerin analitik hiyerarşi süreci ile değerlendirilmesi: Hastanelerde bir uygulama

Abstract

1970'lerde Profesör Thomas L. Saaty tarafından geliştirilen Analitik Hiyerarşi Prosesi (AHP), birden fazla kriter içeren karmaşık problemlerin çözümünde kullanılan bir karar verme yöntemidir. Saaty ilk olarak 1971 yılında olasılık planlama problemleri üzerinde AHP‘yi kullanmıştır. AHP özellikle 1973 yılından sonra pek çok alanda uygulama alanı bulmuştur. 1973-1988 yılları arasında birçok uygulamada AHP kullanılmıştır. Performansa dayalı ek ödeme Sağlık Bakanlığı'nca belirlenen hizmet sunum şartları ve kriterler dikkate alınmak suretiyle, çalışan personele yönetmelikle belirlenen esaslar çerçevesinde dağıtılır. Bu sistemde sağlık hizmetlerinin iyileştirilmesi, kaliteli ve verimli hizmet sunumunun teşvik edilmesinin sağlanması amaçlanır. Sağlık kurumunun döner sermaye gelirlerinden yapılacak olan ek ödemenin oran, usul ve esaslarının belirlendiği bir sistemdir. Performansa dayalı ek ödeme sistemi hekim dışı personelin performansını ölçmemekte tüm personelin kurum başarısına katkısı eşit olarak düşünülmektedir. Bu durum çalışanlar arasında ek ödeme dağıtımının adaletli olmamasına, çalışan personelle çalışmayanın eşit değerlendirilmesine neden olmaktadır. Performans değerlendirmesi için belirlenen kriterlerin AHP yöntemiyle ağırlıkları tespit edilmiştir. Sağlık personeli için yeni bir performans katsayısı geliştirilmiş, bu yöntem ek ödeme hesaplanmasında kullanılmıştır. Anahtar Kelimeler: AHP, Ek ödeme sistemi, performans yönetimi, sağlık personeli, hastane. Analytical hierarchy Process (AHP) which was developed in 1970's by Thomas L. Saaty, is used to solve complex problems that consisted of more than one criterion. Saaty first used AHP on probability plan problems in 1971. Later than AHP has been applied in many field, especially it was used in many applications in 1973- 1980. Performance based supplementory payment system in which conditions and criteria are determined by Ministry of health is distributed to the staff based on principals identified by legislations. The aim of this system is to ameliorate the healthcare and to promote qualified and productive labor offer. Performance based supplementory payment system is a system where the proportion, order and principles of the payments' of health institute' s revolving capital is determined. Performance based supplementory payment system only evaluate medical doctors performance where other personnel contribution to institution is considered as equal. This circumstance does not presents fair supplementory payment system distribution among institution staff and also it makes equal evaluation among staff without considering their work performance. Pre determined performance measurement criterias weights were found out by using AHP. Additionally a new performance coefficient was developed and this new method was used to calculate supplementory payment system. Key Words: AHP, Performance based supplementory payment system, Performance management, Health worker, Hospital