Hisse senedi getirilerini etkileyen makroekonomik değiskenlerin analizi ve bir uygulama

Abstract

Finansal piyasalar günümüzde küresellesme süreciyle birlikte çesitli ülke ekonomilerinden dıssal boyutta, ülke içi makro ekonomik göstergelerden ise içsel boyutta etkilenmektedir. Makro ekonomik göstergeler ısığında yatırımcılar hisse senetleri üzerinden sağlayacakları getirileri tahmin etmektedirler.. Bu anlamda makro ekonomik göstergelerin erken uyarı sistemleri olduğu ve bu nedenle özellikle gelismekte olan ülkelerde yatırımcılar tarafından sıkı takip edildikleri söylenebilir. Çalısmada makro ekonomik değiskenler ile hisse senedi getirilerinin iliskileri incelenmis, Türk sermaye piyasaları için makro ekonomik değiskenlerle hisse senedi getirileri arasındaki iliskiler test edilmistir. Çalısmanın birinci bölümünde bir yatırım aracı olarak hisse senetleri ve getirileri incelenmis, ikinci bölümde ise hisse senetlerinin getirilerini etkilediği düsünülen makroekonomik değiskenler açıklanmıstır. Bu kapsamda para arzı, enflasyon, petrol fiyatları, altın fiyatları, döviz kuru, cari islemler dengesi, ekonomik büyüme verileri, reet bütçe dengesi hisse senetlerini etkilediği düsünülen makro ekonomik değiskenler olarak seçilmistir. Çalısmanın üçüncü bölümünde ise sözkonusu makro ekonomik verilerden para arzı, enflasyon, petrol fiyatları, altın fiyatları ve döviz kuru seçilmis ve Johansen esbütünlesme analizi ile hisse senedi getirilerinin makroekonomik verilerle iliskileri değerlendirilmistir. Çalısma sonucunda hisse senedi getirilerinin makroekonomik değiskenler ile iliski içinde oldukları bu anlamda yatırımcılar tarafından sürekli olarak izlendikleri bulgusuna ulasılmıstır. Undoubtedly, It has been great concern to estimate the correlation between the stock exchange earnings and the macroeconomic variables by investors, governmental and academic instutions. In this study we aim to investigate the possible relationships between the chosen macroeconomic variables like money supply (M1), exchange rate (USD), inflation rate, brent petrol prices and global gold prices and the Istanbul Stock Exhange IMKB-100 index for the period 1998 January and 2009 November. The time series data for macroeconomic variables are evaulated based on the Johansen Cointegration test is used . The outcome of the Johansen cointegration analysis supports that there exits long run relationship between IMKB 100 indice and the chosen macroeconomic variables. Granger causality tests are based on the Vector Error Correction Model (VECM) produced that all the chosen macroeconomic variables cause the IMKB 100 index in Granger sense. Stock prices cause only exhange rate in Granger sense.