İşletmelerde sosyal sorululuk faaliyetlerinin çalışanların performansına etkileri üzerine bir araştırma

Abstract

Sosyal sorumluluk kavramı, özünde tüm bireylerin ve kurumların çevreye ve topluma karşı yapması gerekenler olduğunu ifade ederken genelde daha çok işletmelerin sosyal sorumlulukları anlamında kullanılmaktadır. Fakat zamanla işletmelerin sorumluluk alanları genişlemiştir. İşletmelerden beklenen artık çevre sorunları, çalışan hakları, insan hakları vb. konularda asgari standartların ötesinde çalışmalar yapmasıdır. Çalışmanın verileri, Manisa Organize Sanayi Bölgesinde faaliyet gösteren dört firmada yapılmıştır ve 119 çalışandan geri dönüş alınmıştır. Anketin uygulandığı firmalar farklı sektörlerde yer almaktadır. Sektör bazında bakıldığında firmalardan bir tanesi panjur ve alüminyum, iki tanesi otomotiv ve bir tanesi de ağır iş makinesi yedek parça üretimindedir. Çalışmanın hipotezleri frekans, faktör analizleri yoluyla test edilmiştir. Araştırma sonucunda, işletmelerin çalışanlara karsı sosyal sorumluluklarının çalışan performansı üzerinde etkili olduğu bulunmuştur. Çalışanlara karsı sosyal sorumluluğu oluşturan değişkenlerden, işyerinde sağlıklı ve güvenli çalışma koşulları sağlama, disiplini sağlama, ücret, işin yapısı en güçlü etkiye sahip değişkenler olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Bu faaliyetler sadece SA 8000'i değil çalışan performansını da olumlu yönde etkilediği gözlemlenmiştir. Anahtar Kelimeler: 1) Sosyal Sorumluluk, 2) Performans Kriterleri, 3) Çalışan Performansı, 4) SA 8000 Sosyal Sorumluluk Standardı The concept of social responsibility is being used as the social responsibility of corporations generally while representing the responsibilities of both all individuals and organizations regarding the environment and the society basically. However, the scope of organizational responsibility have expanded in time. The expectation from the organizations is to exceed the minimum standards on environmental problems, employee rights, human rights and the like. In this study, the organizations' social responsibility attitudes towards their employees and the effect of this situation on employee performance have been measured. The data of the study has been gathered from 119 employees who work in 4 different factories located in Manisa Industrial Zone. The sample firms in this study operate in different sectors. Two of the sampling firms operate in automotive industry, one of them operates in aluminium and window blind and one of them operates in spare parts for heavy industrial engines. As a result of this study, it has been found out that organizations' social responsibility towards their employees do effect the performance of their employees. Of the variables that form the social responsibility towards the employees, maintaining healthy and secure working conditions, setting the discipline, salary, the job structure have the most powerful effect on performance. These activities do not only effect SA 8000 applications in a favorable direction, they also effect employee performance positively. Keywords: 1) Social Responsibility 2)Performance Criteria 3) Employee Performance 4) SA 8000 Social Responsibility Standard