Bir yükseköğretim kurumunda, ISO 9001:2000 kalite yönetim sistemi belgesine sahip olan ve olmayan birimler arasındaki örgüt iklimi farklılıkları: Dokuz Eylül Üniversitesi örneği

Abstract

ISO 9001:2000 kalite yönetim sistemi belgesi almak için yapılan çalısmaların, kuruluşta kalite anlayışını geliştirdiği, karı, verimliliği ve pazar payını arttırdığı, etkin bir yönetim sağladığı, maliyetleri azalttığı, çalışanların tatminini arttırdığı, kuruluş içi iletişimi iyileştirdiği, faaliyetleri izleme ve kontrolü kolaylaştırdığı, iadeleri azalttığı, müşteri memnuniyetini arttırdığı yönünde sonuçları olduğu bilinmektedir. Günümüzde kuruluşların bir amacı da iyi bir örgüt iklimi oluşturmaktır. İyi bir örgüt iklimi sayesinde çalışanların memnuniyeti, hizmet kalitesi, iletişimi, örgütsel bağlılıkları artmakta, işten ayrılma eğilimleri ve örgütsel sapma davranışları azalmaktadır. Bütün bunları oluşturmak ise kuruluşların yöneticilerine bağlıdır. Eğer yöneticilerde liderlik özellikleri varsa, kuruluşta iyi bir iklim oluştururlar. Bu çalışmanın amacı, ISO 9001:2000 kalite yönetim sistemi belgesi ile örgüt iklimi arasında bir ilişki olup olmadığını araştırmaktır. Ayrıca bu çalışmada, ISO 9001:2000 kalite yönetim sistemi belgesinin liderlik, örgütsel bağlılık, işten ayrılma eğilimi ve örgütsel sapma ile ilişkisi olup olmadığı da araştırılmıştır. Elde edilen bulgulara göre, ISO 9001:2000 kalite yönetim sistemi belgesi ile örgüt iklimi arasında ilişki bulunmuş fakat bu belgeye sahip olmanın, daha iyi bir örgüt iklimine sahip olma konusunda yetersiz kaldığı görülmüştür. Ayrıca örgüt ikliminin oluşumunda en büyük etkenin liderlik olduğu bulunmuştur. Anahtar Kelimeler: ISO 9001:2000 kalite yönetim sistemi, Örgüt İklimi, Liderlik, Örgütsel Bağlılık, İşten Ayrılma Eğilimi, Örgütsel Sapma It is evident that all the efforts to be certified by ISO 9001:2000 quality management system in an organization lead it to a better condition in terms of improved quality setting, profit maximization, increased productivity and market share. Quality development attempts not only improves in-house communication and job satisfaction of employees, but also helps establishing good management mechanisms and eventually creates satisfied customers. Many firms today aim to enhance the organizational climate. A better organizational climate increases organizational outcomes such as employee satisfaction, service quality, communication, organizational commitment while reducing the intention to leave job and organizational deviance. To create all of those are related with the managers of the organization. If the managers have leadership specifications, they form a good climate in the organization. The aim of this study is to analyze the relationship between organizational climate and ISO 9001:2000 quality management system. Additionally, set of relationships among ISO 9001:2000 quality management certification, leadership, organizational commitment, intention to leave job and organizational deviance are also analyzed. Results of the study reveal a significant relationship between ISO 9001:2000 certification and organizational climate, but it seems to be insufficient to create a better organizational climate. However, it's found that, organizational leadership is the strongest factor in creating a well-established organizational climate. Key Words: ISO 9001:2000 Quality Management System, Organizational Climate, Leadership, Organizational Commitment, Intention to Leave Job, Organizational Deviance