Kredi değerliliğinin ölçülmesinde TOPSIS yöntemi ve bir uygulama

Abstract

Bu çalışmada, farklı sektörlerde faaliyet gösteren şirketlerin finansal tablolarından hareketle elde edilen göstergeler kullanılarak, şirketlerin kredi değerliliklerinin belirlenmesine yönelik bir model geliştirilmiştir. Çalışmada çok kriterli karar verme yaklaşımına dayalı TOPSIS yöntemi kullanılmıştır. TOPSIS yöntemi belirli ağırlıkları dikkate alarak, tüm kriterlerin birlikte değerlendirilmesine olanak veren çok kriterli bir karar verme yöntemidir. TOPSIS yöntemi uygulaması kolay, çok sayıda kriter ile alternatifi bir araya getirip eş zamanlı çözüme ulaşabilen bir yapıya sahiptir. Yöntem bu yapısı nedeniyle, gerçek hayatta hem kişisel hem de kurumsal sorunların karmaşık yapılarına çözüm getiren bir analiz aracıdır. TOPSIS yönteminin uygulanmasında, her bir şirket için finansal oranlar kullanılarak karar matrisi oluşturulmuş ve her biri için tek bir kredi notu hesaplanmıştır. Hesaplanan kredi notuna göre örnek işletmelerin kredilendirme kararı verilmiştir. Bu araştırma ile, Türk Bankacılık Sektöründe kredi değerliliğinin ölçüm sürecinde kullanılan yöntemlerin sınırlı olması ve yüksek maliyeti sebebiyle daha matematiksel, kolay uygulanabilir ve anlaşılabilir, gerçekçi yöntemlerin kullanılabilirliği ortaya konulmak istenmiştir. In the study, a model that aims to assess credit ratings of different firms in different sector is developed by using financial ratios which are obtained from financial statements. TOPSIS method which is one of the multi-criteria decision analysis is used in this study. This method has an advantage for letting to analyze all criteria together with considering specific points. Application of TOPSIS method is easy, and large of criteria and alternative are integrated. By the reason of this form, method is solve both personel problems and corporate problems which has complex problems. Application of TOPSIS method in this study, for each firm TOPSIS yönteminin uygulanmasında, decision matrix was constituted using financial ratios for each firm and one credit rating only was computed for each firm. Sample of firms credit facility was decided according to credit rating which was computed. Finally, the result of this model was compared by the result of credit rating method which was used commercial banks and applicability of this method is also discussed. The aim of the study, to performs the method which was used in the credit rating evaluation process more objective and mathematically, and also applicable beacuse of the high-cost and limited methods in Turkish Banking Sector.