Yazılı kaynaklar ve arkeolojik veriler ışığında Anadolu'daki deniz kavimleri sorunu

Abstract

Yakındoğu yazılı belgelerinde ilk olarak M.Ö. 14.yüzyıl ortalarında Akdeniz kıyı kentlerine saldırılar yapan bir halk grubu olarak nitelenen Deniz kavimleri, Tunç Çağının sonlarına doğru saldırı gücünü arttırarak ilki Mısır kralı Merneptah'ın beşinci yılında olmak üzere Mısır'a karşı başlıca iki ana saldırıda bulunmuştur. Tunç Çağı'nın da sonunu getiren son saldırı, III. Ramses'in sekizinci yılında gerçekleşmiştir. Kara ve deniz savaşı sonucunda, Deniz Kavimleri yenilmiş ve esir alınan savaşçılar, Kenan bölgesine yerleştirilmişlerdir. İklimsel değişiklikler ve kıtlık gibi birçok faktör nedeniyle topraklarından ayrılmak zorunda kalan Deniz Kavimleri, Anadolu ve Doğu Akdeniz boyunca ilerleyişlerinde Yazılı kaynaklar ve arkeolojik bulgularla desteklenen biçimde Tunç Çağı yerleşimlerinde tahribat yarattıkları gözükmektedir. Kentlerdeki tahribattan sonra gelen yerleşim katlarında ele geçen Geç Hellas IIIC seramiği arkeolojik olarak Deniz Kavimlerinin varlığını göstermektedir. Çalışmada, Merneptah ve III. Ramses dönemlerinde gerçekleşen saldırılarda isimleri zikredilen halkların tümünün kimliği ve kökeni ele alınmış, ana yurtlarının neresi olduğuna dair başlıca iki varsayım konuyu çalışan araştırmacıların yayınları irdelenerek yorumlanmıştır. Göçlerin başlangıcından Deniz Kavimlerinin Kenan Bölgesine kentler kurmasını da içine alan süreci içeren ve bu halkları tanımlayan, Yakındoğu yazılı belgeleri ele alınmıştır. Göçler sonrasında Kenan Bölgesine yerleşen Deniz Kavimlerinden bir halk olan Filistinlilerin kurdukları şehirlerdeki, mimarisi ve bölgenin özellikleriyle kendi kültür unsurlarını katarak ürettikleri seramikleri kökene ışık tutabilmek amacıyla incelenmiştir. First time, in the written documents of the Near East, The Sea Peoples who describe a group, make an attack to Mediterranean coastal cities, in the middle of the 14th B.C.They increased their attack force during the Late Bronze Age.They made two main attack against Egypt, First attack occured in Merneptah's fifth regnal year and last attack took place in III.Ramses's eighth regnal year.As a result of Land and Sea battle, Sea Peoples lost and captive soldiers were located Canaan region.Sea Peoples left their homeland, owing to climate changes and famine and They moved across Anatolia and East Mediterranean.They caused destruction many Bronze age settlement.it's supported by written sources and archaeological evidences.After the destruction Late Helladic IIIC pottery emerged new layer, as archaeological Late Helladic IIIC pottery proves the existence of The Sea Peoples. In this thesis, Peoples who their names mentioned in III.Ramses and Merneptah's times, evaluated their origin and identity, Two hypothesis were examined about their homeland and also publishings of the experts were examined and interpreted.Written documents of The Near East which include the time from beginning the migrations to settling The Sea Peoples to Canaan region, were examined.Philistines who is one of the Sea Peoples groups, settled Canaan region after the migrations.Their City architecture and pottery that They produced combining regional features and their cultural characteristics were examined, in order to illuminate their origin.