Performans değerlendirme sistemlerinin örgütsel adalet algısı üzerine etkisi

Abstract

İşgörenin işindeki başarısı, tutum, davranış ve özellikleri ile örgütün başarısına dair katkılarını değerlendirmede yararlanılan performans değerlendirme sistemleriæ ücret artışlarının belirlenmesinden, terfi kararlarının alınmasına, eğitim ihtiyaçlarının saptanmasından, işten çıkarma kararlarına kadar işgörenlerle ilgili pek çok önemli kararın alınmasında temel veri kaynağı olarak kullanılmaktadır. Örgütsel adaletæ örgütsel kaynakların dağıtımının, bu dağıtım kararlarını belirlemede kullanılan prosedürlerin ve bu prosedürlerin uygulanması sırasında gerçekleşen kişiler arası ilişkilerin algılanan adaleti olarak tanımlanmaktadır. Performans değerlendirme sistemleri, örgütsel adalet kavramının en iyi biçimde incelenmesine olanak sağlayan örgütsel uygulama süreçlerinden birisidir. Bunun en önemli sebeplerinden birisi, performans değerlendirme sonuçlarının işgörenlerin elde edebileceği kazanımlarla ilişkili olmasıdır. Bu çalışmanın amacı performans değerlendirme sistemlerinin örgütsel adalet algısı üzerindeki etkisini ölçmektir. Bu amacı gerçekleştirmek için tasarlanan araştırma, Türkiye genelinde faaliyette bulunan bir gıda firmasının 103 satış temsilcisi üzerinde uygulanmıştır. Performans değerlendirme sistemi ve örgütsel adalet algısını ölçmek için survey yöntemi ve anket tekniği kullanılmıştır. Araştırmada performans değerlendirme sistemlerini ölçmek amacıyla Kurgun vd. nin (2008) performans değerlendirme ölçeğinden yararlanılmıştır. Örgütsel adalet algısını ölçmek için ise, Niehoff ve Moorman'ın (1993) örgütsel adalet ölçeği kullanılmıştır. Araştırmanın sonuçlarına göre performans değerlendirme sisteminin örgütsel adalet algısı üzerinde pozitif bir etkisinin olduğu saptanmıştır. Performance appraisal systems that are used as basic data source for employee's success at their work, attitude and behavior characteristics together with contribution to organization successæ determination wage rise, to take promote decision, determine training necessities, to take decision for discharge. Organizational justice can be defined as decision distribution of organizational sources and realized individual relations' perception between them during implementation of used procedures at determine distribution of organizational sources. Performance appraisal systems are organizational implementation process that provide opportunity with one of the best ways to investigate organizational justice perceptions. One of the most important reason of thatæ performance appraisal results are relevant with employee's gains. The aim of this study is to measure the effect of performance appraisal systems on organizational justice perception. Planned research to realize this aim is performed at 103 sales representatives of a food company that is operated all over Turkey. Survey method and questionnaire technique are used to measure performance appraisal system and organizational justice perception. Kurgun vd.'s (2008) performance appraisal scale was utilized to measure performance appraisal systems at this research. Also Niehoff and Moorman's (1993) organizational justice scale was used to measure organizational justice perception. According to research resultsæ performance evaluation system effects positive on organizational justice perception.