Mobbing ve psikosomatik belirtiler arasındaki ilişkinin incelenmesi: Bir kamu kuruluşu örneği

Abstract

Bu araştırmada, mobbing ve psikosomatik belirtiler arasındaki ilişki incelenmiştir. Bu amaçla kavramlarla ilgili literatür taramasına yer verilmiş; öncelikle mobbing kavramı, bu sürecin gelişimi ve etkileri, ardından, psikosomatik belirtilerin ruh sağlığı alanındaki sınıflama sistemi içindeki yeri, bu hastalıklara ilişkin yaklaşımlar, bu hastalıkların sağlık giderlerine etkileri ve mobbing ile psikosomatik belirtiler arasındaki ilişki üzerinde durulmuştur. Araştırma kapsamında yapılan uygulamaya İzmir İli'nde bir kamu kuruluşunda çalışan 360 kişi dahil edilmiştir. Katılımcılara, demografik özellikleri belirlemek için demografik bilgi formu, mobbing ölçümü yapmak amacıyla Leymann'ın Psikolojik Terör Çizelgesi (LIPT), ve psikosomatik belirtileri ölçmek amacıyla Kısa Semptom Envanteri (KSE) uygulanmıştır. Mobbing ölçeğinin Türkçe'ye çevrilip uygulanmasından sonraki aşamada güvenirlik analizi yapılmış, Cronbach-alpha iç güvenirlik puanı 0.75 olarak bulunmuştur.  Veriler, korelasyon analizi, t-testi, Scheffe testi ve varyans analizi kullanılarak analiz edilmiştir. Analiz sonuçları incelendiğinde, mobbinge maruz kalma oranı %66 olarak tespit edilmiş; mobbing ve psikosomatik belirtiler arasında ileri düzeyde anlamlı bir ilişki saptanmıştır. Bunun yanında görev süresinin mobbing algısıyla ters orantılı olduğu, çalışılan birime göre mobbing algısının farklılaştığı tespit edilmiştir ancak katılımcıların eğitim düzeyi, medeni durumu ve çalıştıkları pozisyonun mobbinge etkisine rastlanmamış, sağlık kurumlarına başvuru sıklığı ve mobbing düzeyi arasında da anlamlı bir ilişkiye rastlanmamıştır. Elde edilen bu bulgular ilgili literatür ışığında tartışılmıştır. The aim of this research was to observe the relationship between mobbing and psychosomatic symptoms. First of all, we reviewed the literature for these concepts, especially for the evolution and effects of the term, mobbing. Then we examined the status of psychosomatic symptoms in the classification system of mental health area, approaches to these disorders and their effects on health expenses.  Three hundred and sixty workers from a public institution in İzmir were included into this research. The participants received Demographic Information Questionnaire in order to observe demographic specialities; Leymann's Inventory of Psychological Terror (LIPT) in order to do measure mobbing and Sypmtom Check List (SCL-90) in order to measure psychosomatic symptoms. After the LIPT was translated into Turkish and the inventory was applied , the Cronbach -alpha reliability coefficient was found 0,75. The data was analyzed by correlation analysis , t-test, Scheffe test and variance analysis. The results showed, the rate of being subjected to mobbing was %66 ; and there was a significant correlation between mobbing and psychosomatic symptoms. However, there was a negative correlation between duration of duty and perception of mobbing. The perception of mobbing was also differed among departments. On the other hand, we could not found any effect of demographic variables on mobbing, such as educational level, marital status and working position. No correlation was found between the measure of mobbing and the frequency of application to the health unit, either. Results were discussed, considering the current and relevant literature