Örgüt kültüründe yeni bir boyut olan sıkılık-esneklik ile örgütsel yenilikçilik ilişkisi: Türk ve İtalyan mermer sektöründe karşılaştırmalı bir araştırma

Abstract

Kültür yazını bütüncül bir bakış açısıyla incelendiğinde, bugüne değin kültür yazınına egemen paradigmanın değerler yaklaşımı olduğu görülebilir. Ancak, son dönemde değerlerin kültürel farklılıkları açıklamada yetersiz kaldığına ilişkin ciddi eleştiriler ortaya çıkmış ve yeni bir kültür boyutundan söz edilmeye başlanmıştır. Araştırmada, belli bir topluluktaki normların yaygınlığı, önemi, etki gücü ve bağlayıcılığı olarak tanımlanan, daha önce toplumsal düzeyde incelemelere konu olan sıkılık-esneklik kültür boyutunun örgütsel alanda da önemli etkilerinin olabileceği varsayımından hareket edilmiştir. Bu doğrultuda gerçekleştirilen araştırmanın nihai amacı sıkılık-esneklik kültür boyutunu örgütsel düzeyde ele alarak kavramın geçerlilik ve güvenilirliğini Türk ve İtalyan mermer sektöründe karşılaştırmalı bir yaklaşımla incelemek ve örgütsel yenilikçilik ile ilişkisini görgül olarak belirlemeye çalışmaktır. Çalışmada nicel araştırma yöntemine dayalı soru formu tekniğinden yararlanılmıştır. Araştırmada, sıkılık-esneklik kültür boyutunun örgüt ortamında geçerli bir yapı olabileceğine dair keşfedici yönde bazı bulgulara erişilmiştir. Ayrıca, sıkılık-esneklik kültür boyutu ile örgütsel yenilikçilik alt boyutları arasında anlamlı bir ilişkinin varlığına rastlanmıştır. Türkiye örnekleminde sıkılık-esneklik ile davranışsal yenilikçilik arasında orta düzeyde negatif, süreç yenilikçiliği arasında orta düzeyde pozitif bir ilişki olduğu görülmektedir. İtalya örnekleminde ise kültürün sıkılık-esneklik boyutu ile ürün/pazarlama, süreç ve davranış yenilikçiliği arasında orta düzeyde, pozitif bir ilişki olduğu tespit edilmiştir. Sıkılık-esneklik düzeyinin örgütsel yenilikçilik alt boyutları üzerindeki etkisini değerlendirmek üzere gerçekleştirilen regresyon analizleri sonucunda Türkiye örneklemi için sıkılık-esneklik kültür boyutunun süreç yenilikçiliği üzerinde olumlu; davranışsal yenilikçilik üzerinde olumsuz bir etkiye sahip olduğu görülmüştür. Diğer yanda, İtalya örnekleminde ürün-pazarlama, süreç ve davranış yenilikçiliği üzerinde sıkılık-esneklik kültür boyutunun anlamlı ve olumlu bir etkide bulunduğu belirlenmiştir. Araştırmanın en kritik bulgularından biri, sıkılık-esnekliğin örgütsel yenilikçilik boyutları ile etkileşiminde ülke değişkeninin oynadığı muhtemel düzenleyici rol olmuştur. Bu bağlamda, sıkılık-esnekliğin davranışsal yenilikçiliğe olan etkisinin Türk ve İtalyan mermer işletmelerinde farklılık gösterdiği tespit edilmiştir. Türkiye örnekleminde kültürün sıkılık düzeyi yükseldikçe, davranışsal yenilikçiliğin azalabileceği; İtalya örnekleminde ise kültürün sıkılık düzeyi yükseldikçe, davranışsal yenilikçiliğin artabileceği sonucuna ulaşılmıştır. When examining the literature of culture holistically, it can be seen that the dominant paradigm in the literature is based on values. However, in the recent decades there have been growing criticisms of values in explaining the cultural differences insufficiently and it has been started to discuss a new cultural dimension. The beginning point of the research was based on the assumption that tightness-looseness dimension of culture defined as strength, importance, pervasive and binding of norms within a certain community which was previously examined on societal level might also have significant implications in organizations. In this regard, the ultimate objective of the research is to examine the validity and reliability of the construct in Turkish and Italian marble industry with a comparative approach while considering the cultural dimension of tightness-looseness on organizational level and aim to explore its relationship with organizational innovativeness empirically. The survey method based on quantitative approach was adopted in the study.Some exploratory findings were found regarding the validity of tightness-looseness construct in organization settings. Besides, it was found a meaningful relationship between tightness-looseness and organizational innovativeness sub dimensions. In Turkish sample, it can be seen a moderate and negative relationship between tightness-looseness and behavioural innovativeness, a moderate and positive relationship between tightness-looseness and process innovativeness. In Italian sample, it was found a moderate and positive relationship between cultural tightness-looseness and all dimensions of organizational innovativeness including product-market, process and behavioural. Having investigated the effect of tightness-looseness on dimensions of organizational innovativeness, it was revealed that there was a positive effect of tightness-looseness on process innovativeness whereas a negative effect on behavioural innovativeness in Turkish sample. On the other hand, the meaningful and positive effect of tightness-looseness on product-market, process and behavioural innovativeness was determined for Italian sample.One of the most critical findings of the research was the possible moderating role of the country variable while interacting the organizational innovativeness dimensions. It was determined that the effect of tightness-looseness on behavioural innovativeness differed from Turkish sample to Italian one. As the tightness of culture increases, the behavioural innovativeness is likely to decrease in Turkish sample whereas the behavioural innovativeness is likely to increase in Italian sample.