Abstract:
Özel bir taşımacılık modu olan denizyolu taşımacılığı alt sektörü olan tanker taşımacılığı dünya ticareti için büyük önem taşımaktadır. Tankerler aracılığı ile taşınan petrol ve türevlerinin gelişen endüstrilerde önemli bir enerji kaynağı olduğu düşünüldüğünde taşınması da vazgeçilmez hale gelir. Petrol ve kimyasal taşımacılığı endüstriler için önemli olmakla birlikte, bu taşınan yükler yapıları ve özellikleri gereği çevre açısından büyük riskler taşımaktadır. Bu riskleri en aza indirmede tanker taşımacılığı yapan firmalar üzerinde bazı yaptırım ve dayatmalar mevcuttur. Bu noktada, dünya petrol endüstrisine yön veren aktörler içinde en önemlisi olan önde gelen petrol şirketleri (MOC - Major Oil Companies) tanker işletmesi yapan firmalar üzerinde bu dayatmaları yüksek oranda hissettirmektedir. Bir işletmenin en önemli unsuru olan insan faktörü üzerinde yapılacak olan yaptırım ve dayatmalar bu risklerin meydana gelme olasılığını en aza indiremede hayati önem taşımaktadır. Buradan hareketle, bu çalışma tanker işleten gemi yönetim firmalarının personel seçim ölçütlerinin belirlenmesinde MOC?ların etkilerinin neler olduğunu ortaya çıkarmayı amaçlamaktadır. Bu amacı gerçekleştirmek için Türkiye?de tanker işletmesi yapan ve en geniş filoya sahip 12 firma yöneticileri ile görüşmeler yapılmış ve elde edilen veriler nitel araştırma yöntemleri ile analiz edilmiştir. Tanker shipping which is a special sub-sector of maritime transportation industry plays a vital role for the world trade. As oil and its derivatives which are transported by tanker is the fundamental component for developing industries, consequently the transportation of it becomes an indispensable issue. Though petroleum and chemical transportation are important for the industries, due to the structure and properties, these cargoes include major risk for the environment. There is some enforcement and impositions to the tanker shipping companies for minimize these risks. At this point, MOC (Major Oil Companies) which are the most important players in the world petroleum industry has made these impositions on tanker management companies. Enforcement and impositions to human factor which is the most significant element in a business has a vital importance to minimize these risks. Thus, this study aims to reveal the effects of MOC to the personnel selection criteria of the ship management company that operates tanker. To achieve this aim, 12 companies operating in Turkey and having largest fleet were selected. The interview was conducted with them and the data obtained were analyzed by qualitative methods