Kalkınma teorileri kapsamında Türkiye'de ekonominin planlı dönemde analizi

Abstract

İktisat ilminin azgelişmişlik olgusu, bu bilimin kuruluşundan beri var olsa da çoğu kez görmezlikten gelinmiştir. Ancak, klasik ekonomik sistemin ilk uluslararası çöküşü olan 1929 Büyük Bunalımının ardından, iktisat teorilerinin ve politikalarının değişmesi ve ülkelerin gelişme düzeylerinin çalışılması ile ilk kalkınma kavramı ortaya atılmaya başlanmıştır. İktisat yazınında resmi olarak kalkınma İkinci Dünya Savaşı sonrasında Avrupa?nın yeniden inşası bağlamında değerlendirilmiştir. Ayrıca, birçok iktisatçı da yeni bağımsızlığını ilan eden, birçok eski batı dünyasının sömürüsüne maruz kalan ülkeler, bu ülkelerin azgelişmişlik sorunları ve bunların ortadan kaldırılmaya çalışması üzerine derin incelemeler yapmışlardır.Bu çalışmanın amacı, Türkiye?nin planlı kalkınma dönemlerine ilişkin yapısal koşullarını, kalkınma teorilerinin paradigmal değişkenlerinden hareketle test etmektir. Bu amaç çerçevesinde çalışma üç bölümden oluşmaktadır.Birinci bölümde kalkınma, büyüme, sanayileşme ve modernleşme kavramları tanımlanmakta; kalkınma iktisadının tarihsel a??amaları ele alınmakta ve son olarak azgelişmişlik olgusu ve ölçüm kıstaslarına yer verilmektedir.Çalışmanın ikinci bölümünde kalkınma teorileri incelenmiştir. İlk kısımda geleneksel kalkınma teorileri ve ikinci kısmında ise yeni kalkınma teorileri tartışılmıştır.Çalışmanın üçüncü bölümünde, Türkiye?deki planlı dönemlerin kritik değişkenleri incelenmiş ve bu değişkenler ekonometrik olarak analiz edilmiştir. Çalışmada, planlı dönemin yapısal koşulları ve kalkınma teorilerinin paradigmal çerçevesinde belirlenen değişkenlere Engle-Granger eşbütünleşme ile yapısal kırılmaları dikkate alan Gregory-Hansen eşbütünleşme analizleri uygulanmıştır. The phenomenon of underdevelopment in economics, even though it has been around since the establishment of the science, has been often ignored. However, after a Great Depression of 1929 which was the first international collapse of classical economic system, first development concept has begun to put forward by evolving the economic theories and policies and studying development levels of countries.Development concept in the economics literature was officially addressedin the context of the rebuilding of Europe after the Second World War. Furthermore, many other economists made detailed studies on underdevelopment problems of the countries declared new independence from the Old Western World and the elimination of the problems. The aim of this study is to test structural conditions of Turkey in planned periods referring to paradigmatic variables of development theories. Within this framework, the study consists of three chapters.In the first chapter; development, growth, industrialization andmodernization concepts were defined and historical stages of development economy were addressed and underdevelopment phenomenon and itsmeasurement criteria were explained finally.In the second chapter, the development theories were examined.Traditional and new development theories were discussed?? in the first and the second section of the chapter, respectively.In the third chapter, the critical variables of planned periods in Turkeywere examined and these variables were analyzed by the econometric methods.In the study, Engle-Granger and Gregory-Hansen Co-integration analyses were applied to the variables determined by paradigmatic framework of planned periods and the development theories