Türkiye'de 2000 yılından sonra uygulanan vergi aflarının vergi tahsilatı ve vergi uyumu üzerindeki etkileri

Abstract

Vergi affı, mükelleflere cezai kovuşturma korkusu olmadan, geçmiş dönemlerdeki mali yükümlülüklerden kurtulma karşılığında, belirli bir miktar ödeme yapma şansı tanıyan bir fırsattır. Ülkemizde, uygulanan vergi afları, teorisyenler tarafından 1960 öncesi ve 1960 sonrası olmak üzere iki dönem halinde incelenmiştir. Ancak küreselleşmenin olumsuz etkileri sonucu doğan finansal ve ekonomik krizlerin artması, aynı zamanda hükümetlerin eskiye nazaran daha ayrıntılı düzenlemeler yapmakta olmaları, 2000 yılı sonrası uygulanan vergi aflarının ayrı bir dönem halinde incelenmesini zorunlu kılmaktadır. Vergi afları hükümetler tarafından uygulanan yaygın bir mali araçtır. Ekonomik krizlerin ardından ortaya çıkan, ödeme güçlüklerine karşın yapılacak kapsamlı bir vergi reformu ile birlikte, vergi aflarının, vergisel uyumu artırıcı olduğu noktasında görüş birliği vardır. Ancak vergi uyumu, vergi aflarının siyasi propaganda aracı olarak kullanılması, vergi afları sonrası kapsamlı vergi reformlarının gerçekleştirilmemesi, afların kısa vadeli gelir kaynağı olarak görülmesi ve sıkça başvurulan bir araç olması nedenleriyle olumsuz etkilemektedir. Tax amnesty is a limited ? time opportunity for taxpayers to pay a defined amount, in exchange for forgiveness of a tax liability relating to a previous tax periods and without fear of criminal prosecution. In our country, the tax amnesties applied, are studied in two periods as before 1960 and after 1960 by the theorists. However, the growing frequency of financial and economic crisis caused by the negative impacts of globalisation, at the same time the more detailed arrangment made by the governments about this issue enforces us to study the tax amnesties after 2000?s as a distinct period. Tax amnesties are the most common fiscal instruments used by the governments. Althought the insolvencies occuring after the economic crisis, there is a consensus that tax amnesties have a role of increasing the tax complience with a broad tax reform. However; tax complience is adversly affected by some reasons that tax amnesties are misused as a political propaganda; broad tax reforms aren?t designed after those tax amnesties; the amnesties are both considered as a short run revenue source a most common used implement.