Önleme-değerlendirme-başarısızlık modeli ile kalite maliyet sisteminin yapılandırılmasına yönelik bir uygulama

Abstract

Kalite kavramı ve toplam kalite yönetimi anlayışına verilen önemin artışıyla kalite maliyeti kavramı son dönemde sıklıkla üzerinde durulan konulardan biri haline gelmiştir. Önceleri kalite düzeyinin yükseltilebilmesi için katlanılacak kalite maliyetlerinin de arttırılması gerektiği düşüncesi yaygın olsa da yapılan çalışmalar ve iş dünyasında yaşanılan örnekler bu görüşün doğruluğunu ortadan kaldırmıştır. Karşılaşılan maliyetlerin kalitenin değil kalitesizliğin maliyeti olduğu görüşünün ortaya çıkmasıyla kalite maliyetlerinin yönetimi kavramı önem kazanmıştır. Bu noktada entegre bir üretim sisteminin parçası olarak niteliksiz üretimi önlemek yönünde yapılacak faaliyetlerde en az maliyetle en fazla faydanın sağlanabilmesi için kalite maliyetlerinin doğru yönetilmesi işletmeler açısından büyük önem taşımaktadır. Tüm bu bilgiler ve yazındaki görüşler doğrultusunda kalite maliyetlerinin doğru yönetilebilmesi için kalite maliyet sisteminin yapılandırılması üzerine bir araştırma yapılmıştır. Araştırmanın asıl amacı kalite maliyetlerinin işletmelerde doğru yönetilebilmesi için izlenmesi gereken adımlar ve dikkat edilmesi gereken hususlara ilişkin rehber niteliğinde bir kaynak sunabilmektir. Bunun yanında literatürde bu yönde yapılan çalışmaların az oluşu da konuya yeni bir bakış açısı sağlayarak literatüre katkıda bulunmak yönünden diğer bir amaç oluşturmaktadır. Araştırma 3 ana bölümden oluşmaktadır. Birinci bölümde kalite maliyeti kavramı, kavramın tarihçesi ve önemi ile kalite maliyet modelleri ve bu modellerin kalite maliyetlerini ele alışlarındaki farklılıklar incelenmiştir. İkinci bölümde yazın araştırmasından hareketle kalite maliyet sisteminin önemi ve kalite maliyet sisteminin kurulabilmesi için izlenmesi gereken adımlar ve bu sürecin ne şekilde yönetilmesi gerektiği ele alınmaktadır. Üçüncü bölümde ise kalite maliyetlerinin yönetilebilmesi için seçilen örnek bir işletmede nitel araştırma tekniği kullanılarak kalite maliyet sisteminin yapılandırılmasına yönelik veriler toplanıp analiz edilmektedir. Buna dayanarak ele alınan işletmede uygulanabilir bir kalite maliyet sistemi yapılandırılmakta; sisteminin kuruluşu, dokümantasyonu, işleyişi, raporlanması ve sağlayacağı yararlar üzerine gerçekleştirilen uygulama sunulmaktadır. The upswing in the importance given to the concept of quality and the total quality management; the concept of quality cost became one of the frequently asserted subjects lately. Altough the idea that to improve the quality level it?s necessary to raise quality costs was common formerly; the studies made and the examples in the business world removed the accuracy of this view. With the appearance of a view that says the costs that business is exposed to are not the cost of quality but the cost of poor quality; the concept of managing the quality costs gained importance. At that point; as part of an integrated production system it?s very important for businesses to manage quality costs correctly to provide maximum benefit with the minimum cost for the activities made to prevent production with poor quality. According to all these information and the view in literature, an inquiry on the strucuring of a quality cost system is made to manage the quality costs correctly. The main purpose of the inquiry is to provide a guidebook-like material concerning the matters of importance and the steps to be followed to correctly manage the quality costs in businesses. Besides the scarcity of studies on this subject in literature creates another purpose to make a contribution to the literature by providing a new view point. The inquiry composes of 3 main parts: In the first part; the concept of quality cost, the importance and history of this concept, quality cost models and the differences between the approaces of these models in taking quality costs in cosideration, are given. In the second part according to the literture survey, the importance of quality cost system, the steps to be followed to structure the system and how this process should be managed is handled. And in the third part data to be used to structure a quality cost system is gathered and analyzed by using the qualitative research method to manage the quality costs of the business chosen. According to this an applicable quality cost system is structured in the business handled and the practice made on the setting up, documentation, operation, reporting and the benefits of such a system will provide, is presented