Hasta güvenliği kültürü ve ölçüm yöntemleri

Abstract

Hasta güvenliği kavramı küresel olarak da yeni olmakla birlikte ülkemizde son üç yılda ulusal politikalar bağlamında gündeme gelmektedir. Batı ülkelerinde yapılan çalışmalar güvenli sağlık bakım hizmeti sunabilmenin baş şartının sağlık kurumlarında pozitif Hasta Güvenliği kültürü yaratmak olduğunu göstermiştir. Organizasyonların hasta güvenliği kültürü geliştirmek için harcadıkları çabanın etkinliğini, var ise hasta güvenliği programının istenilen etkinlikte olup olmadığının ve yıllar içerisinde kurumda hasta güvenliği kültürünün gelişimini izlemek üzere, hasta güvenliği kültürü ölçümleri yapılmaktadır. Bu çalışmada organizasyonel kültür, güvenlik, hasta güvenliği kavramları ile . sağlık kurumlarında güvenlik kültürünü ölçümlemek için kullanılan başlıca araçlar gözden geçirilmiştir. Ayrıca, kurumlarda hasta güvenliği kültürünün gelişebilmesi gerekli olan kalite yönetimi, risk yönetimi ve kurum kültürü kavramları ve birbirleri ile olan ilişkileri incelenmiştir. Hasta güvenliği kültürünü ölçmeyi amaçlayan yöntemlerin, geliştirilme şekli, köken aldığı araştırma, zayıf ve güçlü yönleri, araçları birbirinden ayıran kriterler nelerdir? Bu araçların uygulamada güvenlik kültürünü geliştirmede ne gibi katkıları vardır sorularına yanıt aranmıştır. Son bölümde ise Türkiye?de `Ulusal Sağlık Kalite Politikası? tarihsel gelişimi ve Türkiye?de yapılan hasta güvenliği kültürü ölçüm çalışmaları gözden geçirilmiştir. v Çalışmalarda güvenlik iklimi ve güvenlik kültürü kavramları biribirinin yerine kullanılması ve uniformite olmaması nedeni ile net bir karşılaştırma yapılması mümkün olmamıştır. İncelenen hasta güvenliği kültür anketleri doğrudan kültür değil, kültür alt katmanları olan algı , tutum ve güvenlik iklimini ölçmektedir. Tüm bu anketlerin sonucunda çıkan değerlendirmeler, anketin uygulandığı sağlık kurumunda çalışanların hasta güvenliği konusuna bağlı boyutları nasıl algıladığını ortaya çıkartır. Tutum ve algı bireysel olup güvenlik kültürü hiyerarşi katmanlarının en iç bölümünde yer almaktadır. Stabil değildir, kolay değişir. Esnektir. İklim ise organizasyon çapında güvenlik kültürünün nasıl algılandığını ortaya çıkartır. Güvenlik kültürünü doğrudan ölçmenin zor ve karmaşık olması nedeni ile araştırmacılar kültür katmanlarını değerlendirerek fikir edinmek istemişlerdir. Bu noktada iki tartışma konusu ortaya çıkmaktadır: Stabil olmaması nedeni ile ölçüm ne derece güvenilirdir. Kurumlar, hasta güvenliği programlarında ulaşmak istedikleri hedefler için kurguladıkları iyileştirme faaliyetlerinin etkinliğini ölçmek veya izlemek amacı ile bu tür anketlere başvurmaktadırlar. Pozitif güvenlik kültürü geliştirmek için kurgulanan faaliyetler stabil olmayan / esnek özelliği nedeni ile çalışanların algı ve tutumlarını değiştirmeye odaklanmaktadır. Oysa, çalışanların algı ve tutumlarının değişken doğası nedeni ile faaliyetlerin başarıya ulaşması konusunda yanıltıcı sonuçlar verebilir. İkinci tartışma konusu, bu anket sorularını yanıtlayan çalışanlar ölçeği yanıtlar iken referans alabilecekleri bir karşılaştırma noktası mevcut değildir. Bu nedenlerle anket sonuçlarının tek başına yorumlanmaması, iç denetim veya bağımsız denetim sonuçları hasta güvenliği göstergeleri gibi diğer parametreler ile kontrollü olarak izlenmesi daha güvenilir olacaktır Although the new global concept of patient safety in our country, as in the past three years, comes on the agenda in the context of national policies. Studies in Western countries shows that, ability to provide safe health care service in the health care institutions in creating positive patient safety culture is the primary requirement . Organizations applies patient safety culture surveys to asses, the effectiveness of the patient safety program and effort to improve patient safety culture, whether the event over the years, the development of the enterprise culture of patient safety. In this study, organisational culture, safety, patient safety concept, the primary tools used to asses the health institutions in the patient safety culture has been revised. In addition, it?s been look through, quality management, risk management and corporate culture concepts and relationships with each other; which is necessary to the institutions, for, patient safety culture improvement functions. Patient safety culture aimed at measuring the shape, development methods, and the strengths, weaknesses, original research tools that distinguishes the benchmarks and try to find out, if the additive effects of the these tools in developing safety culture. At the last part, Turkey's national healthcare quality policy ', historical development and patient safety culture measurement studies, which are performed by Turkish researchers , has been reviewed Method: Relevant database scanned for articles ; measurement of patient safety, safety culture, (Turkish and English) that the words Medline, Pubmed, vii Google Scholar publications until June 2012. At the same time, the relevant institutions web sites were involved in the research. Studies, using the terms safety climate instead of safety culture and the lack of uniformity of the concepts, hasn't been able to do a comparison. The patient safety culture surveys that revised at this paper, not directly asses, patient safety culture. Most of them asses the lower layers of the culture, like, attitude , perception and safety climate. Safety culture to be difficult and complex to measure directly because of the researchers the culture layers by evaluating the idea of his reign All of these surveys resulting assessments, patient safety survey was applied to health institution which detects how employees brings out depending on the dimensions. Individual attitude and perception is located in the innermost section of the layers of the safety culture hierarchy. It is not stable, easy changes. Flexible. Climate is the organizationwide safety culture brings out how has been detected.. At this point, two emerging topic of discussion: First, How reliable, that kind of survey results because of the lack of stable measurement. Institutions, to achieve desired objectives or measure the effectiveness of patient safety programs, what they envision for improvement activities, perform these types of surveys to track data. Organized activities to develop a positive safety culture property focuses on changing the attitudes and of perception employees because of it?s unstable /flexible nature. Whereas, because of the variable nature of perception and attitude of employees, can give misleading results to succeed about the activities. The second topic of discussion, while answering the questions in this survey a comparison point where employees will respond to the scale of the reference is not available. For these reasons the survey results is not interpreted alone . Review with such as the results of the independent audit, patient safety indicators, internal audit, or a number of other parameters monitoring will be more reliable