Proksimal femurun morfolojik ve morfometrik değerlendirilmesi

Abstract

Bu çalışmada proksimal femur'un morfolojik ve morfometrik özelliklerinin değerlendirilmesini ve proksimal femur ile ilgili yapılmış morfometrik çalışmalarda ölçülen parametrelerin tanımlarındaki farklılıkları belirlemeyi amaçladık. Çalışmamızda 97 kuru femur kemiği, 10 yetişkin erkek kadavra ve unilateral total kalça artroplastili 148 olgunun ( 105 kadın, 43 erkek ) antero-posterior pelvis grafileri kullanıldı. Kuru femur kemiğinde caput femoris çapı (CFÇ), collum femoris genişliği (CFG), anterior, posterior, superior ve inferior yönde collum femoris uzunluğu (CFUA, CFUP, CFUS ve CFUİ), collum femoris eksen uzunluğu (CFEU), linea intertrochanterica uzunluğu (LİU), inklinasyon açısı (İA), anteversiyonda deklinasyon açısı (DAA), retroversiyonda deklinasyon açısı (DAR) ve Alsberg açısı (AA) ölçüldü. Lineer ölçümlerde 0.1 milimetreye duyarlı mekanik bir kumpas, açısal ölçümlerde 1 dereceye duyarlı 360º dönebilen goniometre kullanıldı. Radyografik ölçümlerde CFUP, CFUS, CFUİ, DAA ve DAR hariç kuru kemikte ölçülen diğer parametreler değerlendirildi. Ölçümler bilgisayar ortamında olguların sağlam tarafında digital ölçüm programı kullanılarak yapıldı. Kadavralarda her iki kalça ekleminde arteria femoralis (AF)'in çapı ve nervus femoralis'e (NF) göre konumu, arteria profunda femoris (APF), arteria circumflexa femoris lateralis (ACFL) ve arteria circumflexa femoris medialis (ACFM)'in orijin yeri, çapı, orijin yönü ve ligamentum inguinale (LI)'nin orta noktasına olan uzaklıkları 0.1 milimetreye duyarlı mekanik bir kumpas kullanılarak ölçüldü. Kuru femur kemiği ölçümlerinde CFÇ, CFG, CFUA, CFUP, CFUS, CFUİ, CFEU, LİU, İA, DAA, DAR ve AA sırasıyla 44.8±4.0 mm, 32.7±4.0 mm, 33.8±6.0 mm, 39.1±6.0 mm, 24.8±5.0 mm, 33.2±5.2 mm, 95.3±8.1 mm, 74.7±6.3 mm, 130.9±3.7º, 14.2±3º, 6±1.8 º, 39.1±5.8º olarak ölçüldü. Radyografik ölçümlerde CFÇ, CFG, CFUA, CFEU, LİU ve İA sırasıyla 48.0±4.0 mm, 35.0±4.0 mm, 31.0±6.0 mm, 99.0±10.0 mm, 81.0±8.0 mm, 130.0±5.2º olarak ölçüldü. Kadavralarda ACFL 7 eklemde AF'ten (% 35) (5 sağ, 2 sol) 13 eklemde APF'ten (% 65) (5 sağ,8 sol)æ ACFM ise 7 eklemde AF'ten (% 35) (4 sağ, 3 sol) 13 eklemde APF'ten (% 65) (6 sağ, 7 sol) çıkmaktadır. AF, APF, ACFL ve ACFM'nin çapı sırasıyla 8.4±1.7 mm, 5.8±1.3 mm, 4.3±1.1 mm, 3.3±0.7 mmæ APF, ACFL ve ACFM'nin LI'ya uzaklığı sırasıyla 40±11.9 mm, 53.7±13.3 mm, 40.1±16.8 mm olarak ölçüldü. ACFL ve ACFM'nin APF orijinine uzaklığı sırasıyla 16.1±9.8 mm ve 11.1±7.9 mm olarak ölçüldü. ACFL ve ACFM'nin ekleme giden dalının ana daldan ayrıldığı mesafede çapı 2.0±0.5 mm olarak ölçüldü. Anahtar kelimeler: Proksimal femur, articulatio coxae, morfometri, morfoloji We aimed in this study morphologic and morphometric properties of proximal femur how to discrepancies and effect to results in connection with proximal femur built morphometric studies as measured to discrepancies descriptions of parameters. In our study included 97 dry bones femora, 10 adult male cadavers and 148 unilateral with total hip arthroplasty who patients ( 105 female and 43 male ) pelvic radiographs. In dry bones femoral head diameter (FHD), femoral neck width (FNW), anterior, posterior, superior and inferior femoral neck length (FNL-A, FNL-P, FNL-S and FNL-I), femoral neck axis length (FNAL), intertrochanteric line width (ITW), neck-shaft angle (NSA), antevertion angle (AA), retrovertion angle (RA) and Alsberg angle (ALA) were measured with a sliding calipers and goniometer. In radiographic measurements expect FNL-P, FNL-S, FNL-I, AA, RA and ALA others were measured on computer with digital measure program. In cadavers either hip joint diameter of femoral artery (FA) and relationship to femoral nerve, deep femoral artery (DFA), lateral circumflex femoral artery (LCFA) and medial circumflex femoral artery (MCFA) origins, diameters, courses and distances to midpoint of inguinal ligament were measured with a sliding calipers. In dry bones as following FHD, FNW, FNL-A, FNL-P, FNL-S, FNL-I, FNAL, ITW, NSA, AA, RA and ALA were measured 44.8±4.0 mm, 32.7±4.0 mm, 33.8±6.0 mm, 39.1±6.0 mm, 24.8±5.0 mm, 33.2±5.2 mm, 95.3±8.1 mm, 74.7±6.3 mm, 130.9±3.7º, 14.2±3º, 6±1.8 º and 39.1±5.8º, respectively. In pelvic radiographs as following FHD, FNW, FNL-A, FNAL, ITW and NSA were measured 48.0±4.0 mm, 35.0±4.0 mm, 31.0±6.0 mm, 99.0±10.0 mm, 81.0±8.0 mm, 130.0±5.2º, respectively. In cadavers as following originated to LFCA at 7 joint from FA ( 35 %) ( 5 right, 2 left ) at 13 joint from DFA (65 %) ( 5 right, 8 left ) and originated to MCFA at 7 joint from FA (35%) (4 right, 3 left ) at 13 joint from DFA (65%) (6 right, 7 left). As following diameter of FA, DFA, LCFA and MCFA were measured 8.4±1.7 mm, 5.8±1.3 mm, 4.3±1.1 mm, 3.3±0.7 mm, respectively. As following distance from midpoint inguinal ligament DFA, LCFA and MCFA were measured 40±11.9 mm, 53.7±13.3 mm, 40.1±16.8 mm. LCFA and MCFA distance from DFA were measured as 16.1±9.8 and 11.1±7.9 mm. As joint branch from main branch separated of MFCA and LFCA diameter 2.0±0.5 mm were measured. Key words : proximal femur, hip joint, morphometry, morphology.