Alzheimer hastalığında yeni biyomarker geliştirilmesi: interlökin 18

Abstract

Alzheimer Hastalıgı (AH), ileri yasta görülen demansların en sık formudur. Kognitif fonksiyonlarda ilerleyici bozulma ile karakterizedir. Klinikte, AH'nın tanısı sekonder nedenlerin ve diger demansif hastalıkların dıslanması ile konur. AH'den sonra yaslılıkta görülen demansın en sık nedeni serebrovasküler inmedir (SV_x0002_). AH ve SV_x0002_'nin farklı yapısına ragmen her iki hastalıgında patogenezinde inflamatuar özellikler görülmektedir. _x0002_nterlökin-18 (IL-18), T ve NK hücrelerinden IFN_x0004_ uyarımını indükleyen proinflamatuar bir sitokindir. IL-18 düzeyi iskemik koroner hastalıkta prognostik bir marker olarak kullanılmaktadır. Bu tez çalısmasında IL-18'in Alzheimer hastalarını kontroller ve serebrovasküler inme hastalarından ayırt edebilecek bir biyomarker olarak kullanılabilirligi arastırılmıstır. Çalısmaya 19 Alzheimer, 10 serebrovasküler inme hastası ve 15 kontrol alınmıstır. IL-18 serum seviyeleri enzim baglı immunosorbent yöntemi (ELISA) ile, gen ekspresyon düzeyleri ise lenfositlerde real-time PCR yöntemi kullanılarak absolut kantifikasyonla belirlenmistir. IL-18 gen ekspresyon düzeyleri serebrovasküler olay hastaları ve kontrollere göre, Alzheimer hastalarında anlamlı olarak artmıstır (p=0,006). Alzheimer hastaları ile kontroller ve yine Alzheimer hastaları ile serebrovasküler inme hastaları arasında serum IL-18 seviyeleri açısından anlamlı fark bulunamamıstır. Buna ragmen, serum IL-18 düzeyleri Alzheimer hastalarının Mini Mental Durum Testi (MMDT) skorları ile korelasyon göstermektedir. Sonuçlar IL-18 in Alzheimer hastalıgının teshisinde aday biyomarker oldugunu düsündürmektedir. Anahtar kelimeler: Alzheimer hastalıgı, serebrovasküler hastalık, inme, interlökin-18, biyomarker Alzheimer's disease (AD) is the most common form of dementia in elderly. It is characterized by progressive deterioration of cognitive functions. In clinical practice, current criteria for diagnosis of AD are still largely based on the exclusion of secondary causes and other dementive disorders. In addition to AD, cerebrovascular stroke (CvS) is also a common cause of dementia in elderly. Despite the heterogeneous nature of both AD and CvS, the inflammatory aspects of the pathogenesis of these diseases are prominent. Interleukin-18 (IL-18) is a proinflammatory cytokine that induces IFN_x0001_ stimulation in T and NK cells. It has been accepted as a biomarker in ischemic coronary disease. In this project, we aimed to search IL-18 as possible diagnostic biomarker to distinguish AD patients from control subjects and CvS patients. In this study 19 AD, 10 CvS patients and 15 control subjects were included. IL-18 seum levels determined by enzyme linked immunosorbent immunoassay (ELISA) and IL-18 gen expressions analyzed with real-time PCR absolute quantification from peripheral lymphocytes. The IL-18 gene expression is elevated in AD patients compared to CvS patients and control subjects (p=0,006).There were no significant differences in the serum levels of IL-18 neither between AD and CvS patients nor between control subject and patient groups. Despite this, there was a correlation between Mini Mental State Examination (MMSE) and serum levels of AD patients. Taken together, these results indicate that IL- 18 can be a candidate diagnostic biomarker for AD. Key words: Alzheimer's disease, cerebrovascular disease, stroke, interleukin-18, biomarker