M.D. Anderson Beyin Tümörü Semptom Envanteri'nin geçerlilik ve güvenilirliği

Abstract

Amaç: M.D. Anderson Beyin Tümörü Semptom Envanteri'nin (M.D. Anderson Symptom Inventory-Brain Tumor - MDASI-BT) Türk toplumu için geçerlilik ve güvenilirliğini değerlendirmektir. Yöntem: Bu metodolojik bir çalışmadır. Araştırmaya Ocak-Haziran 2009 tarihleri arasında iki üniversite hastanesinde primer beyin tümörü tanısıyla tedavi gören 144 hasta alınmıştır. Araştırmada, etik kuruldan onay, envanter sahibinden, kurumlardan ve hastalardan yazılı izin alınmıştır. Verileræ Hastalara yönelik veri toplama formu, M.D. Anderson Beyin Tümörü Semptom Envanteri ve Karnofsky Performans Skalası ile toplanmıştır. Armstrong ve arkadaşları (2006) tarafından geliştirilen M.D. Anderson Beyin Tümörü Semptom Envanteri semptom ve engellenme durumu olarak iki bölümden oluşmaktadır. Envanter, 28 madde ve yedi alt boyut içermekte olup maddeler likert tipi 0-10 arası puanlanmaktadır. Bulgular: Envanterin dil geçerliliğinde çeviri-geri çeviri yapılmış, içerik geçerliliğinde uzman görüşlerinin uyumlu olduğu saptanmıştır (KW=.172, p=.09). M.D. Anderson Beyin Tümörü Semptom Envanteri Türkçe (MDA-BTSETr) formunun iç tutarlılık güvenilirlik katsayısı .90, madde-toplam puan korelasyon katsayıları .21 ile .69 arasındadır. Doğrulayıcı faktör analizi sonucunda envanterin semptom bölümünün model uyum indeksleri ?2(193,N=144) = 370.15æ RMSEA=.075æ GFI=.82æ CFI= .91 ve NNFI= .89æ engellenme durumu bölümünün model uyum indeksleri ?2(7,N=144)= 13.80æ RMSEA=.075æ GFI=.97æ CFI=.98 ve NNFI=.96'dır ve özgün envantere benzer bir model yapısı gösterdiği doğrulanmıştır. Karnofsky Performans Skalası'na göre iyi performans gösteren (90 ve üstü) ile kötü performans gösteren (80 ve altı) olarak iki gruba ayrılan hastalarda semptom şiddeti ve engellenme durumu açısından fark saptanmış olup envanterin ayırtedici olduğu görülmüştür. Sonuç ve Öneriler: MDA-BTSETr' formunun primer beyin tümörlü hastalarda geçerli ve güvenilir ve ayırtediciliğinin yüksek olduğu sonucuna varılmıştır. Bu envanterin primer beyin tümörlü hastalarda semptomların değerlendirilmesinde kullanılması önerilmiştir. Anahtar Kelimeler: Beyin tümörü, Semptom Envanteri, Geçerlilik, Güvenilirlik, MDASI-BT, MDA-BTSETr. Objective: The purpose of the study is to assess the validity and reliability of M.D. Anderson Symptom Inventory-Brain Tumor (MDASI-BT) for the society of Turkish. Method: This is a methodological study. The study involved 144 patients under treatment with the diagnosis of primer brain tumor at two hospitals of the university from January to June in 2009. The sample size was measured through multiplying the number of items by five. In this study, we had confirmation of Ethics Committee, and written permissions from the owner of the inventory, from institutions and patients as well. The data had been collected with "Patient Data Collection Form", "M.D. Anderson Symptom Inventory-Brain Tumor" and "Karnofsky Performance Scale". M.D Anderson Symptom Inventory-Brain Tumor developed by Armstrong et al. (2006) is composed of two parts as symptom and interference. Inventory includes 28 items and seven sub-dimensions, and the scores of items range from 0 to 10. Results: In the language validity of the inventory, translation back-translation was made and in the content validity of the inventory, it was determined that the opinions of the experts were consistent (KW=.172, p=.09). Internal consistency reliability coefficient of the Turkish form of M.D. Anderson Brain Tumor Symptom Inventory (MDA-BTSETr) is 90, and correlation coefficients of total item scores range from .21 to .69. As a result of confirmatory factor analysis, the model consistency indexes of symptom inventory part are ?2(193,N=144) = 370.15æ RMSEA=.075æ GFI=.82æ CFI= .91 and NNFI= .89æ while the indexes in interference inventory part are ?2(7,N=144)= 13.80æ RMSEA=.075æ GFI=.97æ CFI=.98 and NNFI=.96. It was also confirmed that this had a similar model structure with the original inventory model. According to the Karnofsky Performance Scale, it was determined that there was a difference between the patients divided into two groups showing good performance (90 and over 90) and the ones showing bad performance (80 and under 80) in terms of the severity of symptom and interference. Consequently, it was observed that the inventory was a distinguishing one. Conclusion: It was concluded that the MDA-BTSETr is valid and reliable and also is very high to distinguish in the patient with primer brain tumor. This inventory is suggested to use in evaluation of symptoms of patients with primer brain tumor. Keywords: Brain Tumor, Symptom Inventory, Validity, Reliability, MDASI-BT, MDA-BTSETr.