İzmir'de bir fabrikada çalışan kadınların sağlık inançları ile sosyo-demografik özelliklerinin meme kanseri erken tanı davranışlarına etkisi

Abstract

Bu çalışma İzmir'de bir fabrikada çalışan kadınların sağlık inançları ile sosyo- demografik özelliklerin meme kanseri erken tanı davranışlarına etkisini belirlemek amacıyla yapılmıştır. Araştırmanın örneklemini, İzmir'in Torbalı ilçesinde bulunan Ekoten Tekstil fabrikasında çalışan, araştırmayı kabul eden 167 kadın oluşturmuştur. Veri toplamada sosyo-demografik anket formu ve Champion'un Sağlık İnanç Modeli Ölçeği kullanılmıştır. Araştırmadaki kadınların son bir yılda % 23.4'ü kendi kendine meme muayenesi (KKMM) yapmış, %12.6'sı klinik meme muayenesi (KMM) yaptırmıştır. Kırk yaş ve üzeri kadınların % 4.8'i son bir yıl içinde mammografi çektirmiştir. Kadınların %91.6'sı meme kanseri ile ilgili eğitim almamıştır. Beyaz yakalı işçiler, mavi yakalı işçilerden daha fazla KKMM yapmaktadır. Kırkiki yaş ve üzeri kadınlar 30 yaş altı kadınlardan daha çok KMM yaptırmaktadır. Meme kanseri tanısı alan kadınlar daha fazla KMM yaptırmakta, 40 yaş üzeri kadınlar daha çok mammografi çektirmektedir. Geliri giderinden az olan kadınlar daha fazla mammografi çektirmektedir. KKMM yapan kadınların engel algıları düşük, öz etkililik algıları yüksektir. Mammografi çektiren kadınların mammografi engel algıları düşüktür (p Meme kanseri erken tanı yöntemleri ile ilgili daha önce eğitim alma, erken tanı davranışlarını önceden duyma, kadınların erken davranışını daha çok yapmalarını sağladığı için kadınların meme kanseri ve erken tanı yöntemleri konusunda eğitilmeleri gerekmektedir. İşyerindeki eğitim programlarına meme kanseri erken tanısı ve önemi yerleştirilmelidir. İşyeri hemşiresi sağlık eğitim programlarını yürütmelidir. KMM işyeri hekimi ya da hemşiresi tarafından yapılmalıdır. The purpose of study was to descriptive health beliefs of the working women and sociodemographic characteries effect on breast cancer early detection measures in a factory in İzmir. The study population was consisted of 167 working women who accepted questions in Ekoten Tekstil in Torbalı district in İzmir. For data collection we used sociodemographic questionnaire form and Champion's rewised Health Belief Model Scala . According to the women's responds % 23.4 of the women have breast self examination (BSE), %12.6 of the women have clinical breast examination (CBE) and % 4.8 of the 40 and older ages women have mammography within the past year. Results showed and % 91.6 of women reported have not education about breast cancer. Women reported that they have education about breast cancer practised breast cancer early detection measures more than the other women. White collar workers practise BSE more than blue collar workers. Women who over the age of 42 have CBE more than 30 and under age women. Breast cancer history was significanty associated with have CBE and have mammography for over the age of 40. Women who income level as bad more have mammography than level as middle /good (p Higher perceived confidence for BSE and lower perceived barriers to BSE were significanty associated with performing BSE. Lower barriers to mammography was significanty associated with having mammography (p Women must to be educated because of who women reported have education about breast cancer were practise breast cancer early detection more than the other women. All three breast cancer early detection measures and their important must involve to worksite education programs in worksite health department. CBE must practise by worksite doctor and worksite nurse.