Hemşirelerin empatik eğilim ve tükenmişlik düzeyleri arasındaki ilişkinin belirlenmesi

Abstract

Bu çalışma hemşirelerin empatik eğilim ve tükenmişlik düzeyleri arasındaki ilişkinin belirlenmesi amacı ile tanımlayıcı olarak yapılmıştır. Bir Devlet Hastanesinde çalışan 162 hemşire örnekleme alınmıştır. Veri toplama aracı olarak kişisel bilgi formu, Dökmen (1988) tarafından geliştirilen Empatik Eğilim Ölçeği, Maslach (1981) tarafından geliştirilen, Ergin (1992) tarafından Türkiye'de geçerlik ve güvenirliği yapılan Maslach Tükenmişlik Envanteri kullanılmıştır. Araştırmada empatik eğilim ve tükenmişlik düzeylerine ilişkin, elde edilen verilerin analizinde Pearson Korelasyon analizi kullanılmıştır. Araştırma sonuçlarına göre, hemşirelerin en çok stresör olarak gördüğü üç durum sırasıyla, iş yükü, hasta yakınlarıyla çatışma ve ekip üyeleriyle çatışma olarak belirlenmiştir. Hemşirelerin empatik eğilim puan ortalaması 69.95'dir. Hemşirelerin tükenmişlik alt ölçek puan ortalamalarıæ duygusal tükenme=17.21, duyarsızlaşma=5.56, kişisel başarı=20.98 olarak bulunmuştur. Araştırma sonuçları empatik eğilimin tükenmişliğin duygusal tükenme ve duyarsızlaşma boyutları ile negatif yönlü, kişisel başarı boyutu ile pozitif yönlü ilişkili olduğunu göstermiştir. Empatik eğilimdeki artış ile duygusal tükenme ve duyarsızlaşmada azalma, kişisel başarıda artma meydana gelmektedir. Araştırmadan elde edilen sonuçlar doğrultusunda, hemşirelere yönelik empati ve empatik yaklaşım konusunda hizmet içi eğitim programlarının düzenlenmesi, çalışma koşullarının ağır olduğu, iş yükünün fazla olduğu servislerde çalışan hemşirelerin, kurum koşulları göz önünde bulundurularak iş yükünü azaltmaya yönelik önlemler alınması önerilmiştir. Anahtar Kelimeler: Tükenmişlik, Empatik Eğilim, Hemşirelik This study was held to determine the relation between the empathic tendency and burnout level of the nurses. 162 nurses from a state hospital were included. Data were collected with personal information form, Empathic tendency scale of Dökmen, Maslach burnout scale which was developed in 1981 and for Turkey reliability and validity was proved by Ergin (1992).Pearson correlation analysis was used for data analysis. Study showed that 3 most stressing factors for nurses areæ work load, conflicts with patients' family, and with team members. Average point for empathy trend was 69.95 for nurses. Average subscale points for burnout were as followsæ emotional exhaustion=17.21, depersonalisation=5.56, personal accomplishment=20.98. Results showed that empathic tendency has a negative correlation with emotional exhaustion and depersonalisation, and a positive correlation with personal accomplishmen level. As empathic tendency increases, depersonalisation and emotinal exhaustion level decrease and personal accomplishment increases. As a result, in-servive training is necessary for empathy and empathic approach of the nurses and for the nurses with heavy work and working in busy wards, work load must be decreased. Key Words: Burnout, Empathic Tendency, Nursing