Hastane öncesi acil bakım eğitimi sürecinde mesleksel risk etmenleri ile ilgili bilgi düzeyinin değerlendirilmesi

Abstract

Amaç: 112 Acil sağlık hizmetleri ambulanslarında görev yapması beklenen Sağlık Meslek Lisesi, Acil Tıbbi Teknisyen (ATT) Bölümü ve Sağlık Hizmetleri Meslek Yüksekokulu, Paramedik Programı son sınıf öğrencilerinin mesleksel risk etmenleri ile ilgili bilgi düzeylerinin incelenmesi ve bu eğitim kurumlarının eğitim araç ve donanımları açısından değerlendirilmesi. Yöntem: İzmir İli içerisinde bulunan Acil Tıp Teknisyenliği bölümü olan altı sağlık meslek lisesi (n=138) ve Paramedik Programı bulunan iki üniversite de (n=34) yapılmış kesitsel bir çalışmadır. Veri mesleksel risk etmenleri bilgi düzeyini değerlendirmek amacıyla geliştirilen kişisel bilgi formu, okul donanım belirleme formu ve mesleksel risk etmenleri bilgi düzeyi formu aracılığı ile toplanmıştır. Veri toplama okulda bir ders saati ayrılarak, katılımcılar tarafından yanıtlanan formlar ve gözlem yapılarak gerçekleştirilmiştir. Mesleksel risk etmenleri fiziksel, biyolojik, çevresel ve psikolojik riskler olarak gruplanmıştır. Bulgular: Çalışma evreninin %88.9'una (n=153) ulaşılmıştır. Katılımcıların %85.6'sı (n=131) kadındır. Katılımcıların %91.5'i (n=140) seçmiş oldukları meslekten memnundurlar. Okulların eğitici kadrosuna değerlendirildiğinde paramedik eğiticilerin %57.1'i (n=4) Hemşirelik Yüksekokulu mezunu iken, ATT eğiticilerin %92.6'sı (n=25) Gevher Nesibe Sağlık Eğitim Enstitüsü mezunu olduğu görülmektedir. Okulların eğitim donanımlarına bakıldığında üç okulda kaynak kitap olmaması, bir okul dışında yüz siperinin bulunmaması ve laboratuarlarda lavabonun olmaması dikkat çekmektedir. Paramedik ve ATT'lerin mesleksel risk etmenleri bilgi puan düzeyi 10 üzerinden ortalama 5.75 ± 0.79 olarak bulunmuştur. Fiziksel, biyolojik, çevresel, psikolojik mesleksel risk etmenlerine ve toplam puanlarına göre bilgi düzeylerine bakıldığında, paramediklerin fiziksel, çevresel, psikolojik mesleksel risk etmenler bilgi puan ortalaması ile toplam puan ortalaması ATT'lerden anlamlı olarak yüksek bulunmuştur (p Sonuç: Paramedik ve ATT'lerin mesleksel risk etmenleri bilgi puan düzeyi düşük bulunmuştur. Anahtar Kelimeler: "Paramedik", "Acil Tıp Teknisyeni", "Mesleksel risk etmenleri", "Hastane öncesi acil bakım", "bilgi düzeyi". Objectives: The study aims to define level of knowledge and awareness of Paramedic Programs of Vocational Schools of Health Services and Emergency Medical Technician Programs of Health Services High Schools students. Methods: A cross sectional study was designed to cover all Vocational Schools of Health Services and Health Services High Schools in İzmir. Only last year students of paramedic programs and emergency health technician programs were included. Three different forms were used, one for assessment of occupational risk factors knowledge levels for individuals and one for evaluation of schools education and training equipments. For data collection, questionnaires were distributed to participants and collected at the same time at each schoolæ for evaluation of equipment level an auditing process was done. Occupational risk factors were classified as physical/ergonomic, biological, surrounding environmental and psychological factors. Findings: 88.9% of the study frame were reached (n=153). 85.6% of the participants were female (n=131), 91.5% (n=140) choose their occupation willingly and were satisfied with their choices. 57.1% (n:4) of paramedic programs' faculty members were registered nurses, 92.6% (n=25) of emergency medical technician program teachers (high school level) were Gevher Nesibe Health Education Institute graduates. When training equipments were evaluatedæ three schools did not have reference books, there were no sink in the vocational skill laboratories in any schools, as for personal protective devices none of the schools had face shield except one. Paramedic and emergency technician program students scores of occupational risk factors knowledge was estimated 5.75 ± 0.79 at the 10 point scale. Paramedic students got higher scores for overall risk factor knowledge and for physical/ergonomic, psychological and surrounding environmental occupational risk factors then emergency medical technician students (p Conclusion: Paramedic and emergency medical technician students knowledge on occupational risk factors were not at the preferred level. Key Words: Paramedic, emergency medical technician, occupational risk factors, prehospital care, knowledge