Abstract:
XIX. yüzyıl, Osmanlı İmparatorluğu'nun tedricen dünya ekonomisine eklemlendiğibir zamansallığı oluşturmuştu. Tanzimat Fermanı ile başlayan periyotta söz konusu eklemlenmeyisağlayan hukuki ve iktisadi dönüşümün temelleri oluşturulmuş, Birinci Meşrutiyetsürecinde, İmparatorluğun Batı'nın merkezinde bulunduğu sisteme entegrasyonunda yeniaşamalara ulaşılmıştı. Başlangıcı XIX. yüzyılın başlarına uzanan eklemlenme sürecinin sonunda,Osmanlı Devleti Avrupa ülkeleri için hammadde kaynağı ve pazar haline gelirken,yarı sömürge bir nitelik kazanmıştı. XX. yüzyılın başlarında iktidarı ele geçiren İttihat ve Terakki,devleti içinde bulunduğu her türlü bağımlılık ilişkilerinden kurtararak güçlü bir iktisadiyapı oluşturmak ve imparatorluğun ekonomik yaşamında komprador özellikler gösterengayrimüslim unsurun etkinliğini kırmak için, milli iktisat siyasasını yaşama geçirdi.Milli iktisat kavramı çerçevesinde örgütlenen politikalar, başta başkent İstanbulolmak üzere Anadolu'nun gayrimüslim unsurlarının ikamet ettiği şehirlerin sosyo-ekonomikyapısında uzun erimli değişikliklere yol açtı. İşaret edilen değişim sürecinin Bursaölçeğindeki sonuçlarını irdelemek bu makalenin ereğini oluşturmaktadır.
